به اساس ماده ۱۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر [هر شهروندی سزاوار و محق به داشتن آزادی جا بجایی (حرکت از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر) و اقامت در (در هر نقطه‌ای) درون مرزهای مملکت است.]

اعتقاد بر اینکه انسان‌ها در هر جای دنیا که خواسته باشند حق زندگی کردن را دارند؍ بدین معنی نیست که افراد مطابق میل شان هر زمانی که خواسته باشند؍ در هرجایي که بخواهند زندگی اختیار کنند. در چنین حالت موجودیت دولت‌ها زاید بوده تأمین نظم و امنیت به مشکل مواجه می‌گردد.

جهان متشکل از کشورهای متعدد با رژیم‌های سیاسی متفاوت است. وظیفه اساسی دولت حفظ و تحکیم نظام سیاسی؍ اقتصادی و اجتماعی است تا منافع دولت متذکره را به وجه احسن تأمین کند. حفظ امنیت؍ دفاع از تمامیت ارضی و تأمین منافع عامه در سر خط وظایف شان قرار دارد. دولت‌ها برای رسیدن به اهداف فوق‌الذکر حقوق و وجایب اتباع را در جامعه مطابق قوانین و مقررات بخصوص تنظیم می‌نمایند زیرا مناسبات بین افراد جامعه را تنها سیاست و حقوق تنظیم می‌کند. البته افکار عامه؍ رسوم و عنعنات هم نقش خود را دارند.

بعد از جنگ جهانی دوم در اعلامیه ژینو ۱۹۵۱ حق پناهنده شدن رسماً تأیید گردید و از آن زمان به بعد بسیاری کشورهای جهان به پذیرفتن مهاجرین پرداختن و قوانین و مقررات درین زمینه نظر به سیاست‌های این کشورها وضع و قابل تطبیق قرار می‌گیرد. مهاجرین بعد از طی مراحل پذیرش و برسی های لازم در کشورهای فوق پذیرفته می‌شوند. آن‌ها مکلف‌اند خود را با شرایط زندگی در کشور مربوطه تطابق دهند. اکثراً امکانات تحصیل؍ بودوباش و کار برای مهاجرین پذیرفته شده مهیا می‌گردد.

مهاجرت عوامل مختلف دارد. ناامنی در کشورها؍ بیکاری و پرابلم های اقتصادی؍ پیوستن با فامیل و خانواده؍ تأمین بهتر حیاتی، از عوامل عمده مهاجرت بشمار می‌رود.

در سال‌های اخیر جنگ‌های داخلی و ناامنی‌های ناشی از آن در افغانستان؍ عراق؍سوریه و بعضی کشورهای آسیایی تعداد زیاد مردم را که مجبور به ترک وطن شان شده‌اند، افزایش داده که این امر کشورهای اروپایی و بعضی کشورهای دیگر را در منطقه به مشکلات فراوان مواجه ساخته‌اند؛ مثلاً در اثر جنگ سوریه ۸؍۱ میلیون به ترکیه؍ ۱۷؍۱ میلیون به لبنان و ۶۳۰۰۰۰ به اردن پناهنده شده‌اند.

سال ۲۰۱۵ یکی از سال‌های پر از نامیدی و تآثرناک برای باشندگان کشورهای که در آن‌ها جنگ‌های خانمان‌سوز به راه انداخته شده بشمار می‌رود که این امر باعث مهاجرت‌های کتلوی و دسته جمعی شده است.

ایتالیا و یونان تحت فشار شدید قرار دارند و اتحادیه اروپا بالاخره در صدد جستجوی راه حل برای ازدیاد مهاجرین و پذیرش شان در کشورهای اروپایی شده‌اند. قرار پیش بینی‌های مقامات المان در حدود ۷۵۰۰۰۰ مهاجر امسال در المان وارد خواهد شد. این امر باعث عکس‌العمل‌های شدید نیروهای افراطی راست که مخالف پناهندگان‌اند، شده است. چنانچه در مربوطات شهرهای دریسدن (هیدینو) و برلین سبب برخوردهای شدید شده و در اثر مداخله ارگان‌های نظم عامه؍ وضع تحت کنترول قرار گرفت.

در اروپا در سال‌های اخیر احزاب دست راستی که به‌شدت مخالف مهاجرین و بخصوص مهاجرین از کشورهای اسلامی‌اند با پخش اشاعه و تبلیغات زهرآگین روحیه مردم را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده‌اند. چون آن‌ها به این فکر اند که افزایش مهاجرین شرایط اقتصادی مردم را به خطر مواجه ساخته در رشد و انکشاف اقتصادی کشور تأثیر منفی بجا خواهد گذاشت.

بعضی سیاستمداران اروپایی به این عقیده بودند که مهاجران جوان نقش مثبت در انکشاف اقتصادی کشورهایشان ایفاء خواهد کرد. بعداً عده دیگر معتقد شدن که مهاجران جوان هم بعد از طی سال‌ها پیر شده و پرابلم کبر سن اکثریت باشندگان را که دیگر در رشد اقتصاد و انجام کار مؤثر نمی‌باشند؍ تلافی کرده نمی‌تواند. بر علاوه مهاجرین (به‌ویژه مهاجرین کشورهای اروپای شرق) بسیاری کارها را در برابر مزد کم انجام می‌دهند که این کار سبب بیکاری زیادتر در این کشورها شده است.

قابل تذکر است که پذیرش مهاجرین در کشورهای مختلف متفاوت است. در بعضی کشورها شرایط پذیرش شدید و خواسته‌های دولت‌ها در سطح بالا قرار دارد. در حالی که در بعضی دیگر کشورها آسان و ساده است. طور مثال پذیرش در هالند مشکل است در حالی که در سویدن ساده‌تر است.

درین اواخر کشورهای اروپایی طرح را روی دست گرفته‌اند که به‌منظور جلوگیری از ازدیاد مهاجرین، در کشورهای همسایه، کشوری که در آن جنگ جریان دارد و مردم رو به فرار می‌نهند؍ کمپ‌های ایجاد کردند و تمام مصارف مهاجرین را تمویل کرده تا مانع سفرشان طرف اروپا و یا امریکا گردند ولی این اقدام هم نتیجه مطلوب نداشت چون بعضی‌ها با همین پول مصارف سفرشان را تمویل نموده به اروپا می‌آمدند.

متأسفانه کشورهای اروپایی هنوز موفق به دریافت راه حل اساسی و لازم درین زمینه نشده‌اند چون این کشورها بیشتر افکارشان را بالای پرابلم های کشور خودشان متمرکز ساخته‌اند؍ نه در مورد عوامل اساسی که باعث مهاجرت شده است.

سؤال اساسی درین است که عوامل و پدیده‌هایی که باعث جنگ افروزی و نابسامانی‌ها در کشورهای منطقه شده‌اند؍ چرا جستجو نمی‌شود؟ چه کسانی یا کشورهای مسؤول این بدبختی بشری‌اند و عوامل اساسی این جنگ چیست؟ تا جلو مهاجرت‌های کتلوی گرفته شود