امضای قرارداد یا پیمان‌نامه امنیتی میان جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی پاکستان رویداد بسا شرم‌آور و سر افگنده سازی بود، که پایه‌های دولت وحدت ملی به ویژه مقام ریاست جمهوری را به لرزه درآورد. همه رسانه‌های گروهی و فردی همتازانه و تکتازانه این پیمان‌نامه را شرم و سرافگنده‌گی به ریاست جمهوری و به ویژه مشاور امنیتی او خواندند.

از سنگ آواز برآمد، مگر از سوی سخنوران و سخنگویان ریاست جمهوری سخنی شنیده نشد.

چرا چنین تصمیم اتخاذ و چنین اقدامی روی داد؟

از عمر دولت وحدت ماه‌ها گذشت، این دولت بجای اینکه روی مسایل مبرم و بزرگ سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور برنامه‌ریزی کند، روی ساختارها و تشکیلات و تعیینات و گمارش‌ها باهم به چانه‌زنی پرداخته‌اند، تا هنوز هم نتوانسته‌اند، که این دشواری را مرفوع سازند. چی رسد به اینکه به دشواری‌های بالایی بپردازند.

بزرگ‌ترین اشتباه دولت وحدت ملی ایجاد پست برای اشخاص است، درحالی‌که در دیگر کشور های جهان پست‌ها بر بنیاد نیاز و پژوهش ایجاد می‌شوند و سپس کارشناسان وکار آزموده گانی که سالها در این بخش‌ها کار کرده اند، به آن پست‌هاگماشته می‌شوند.

در امریکا و در اغلب کشور های جهان بورد متخصصان و کارشناسان ویژه وجود دارند و به رییس‌جمهورها روی تمام مسایل رهنمود و مشوره می‌دهند، و رییسان جمهور بر بنیاد آن مسایل را بررسی می‌کنند و سپس تصمیم می‌گیرند، تا با دشواری چگونه برخورد نمایند.

البته این بوردها از چند کارشناس محدود و مشخص مسلکی ساخته شده است، که بنا بر نیاز زمان مسایل را بررسی و طی یادداشتی به مقام های رهبری کشور می‌سپارند.

به روایت کتاب تلک خرس یا حقایق پشت پرده افغانستان (نوشته محمد یوسف و مارک آلین برگردان محمدقاسم آسمایی):

«هنگامی که در دسمبر سال ۱۹۷۹ ترسایی قوای شوروی داخل افغانستان شد. ضیآ(جنرال ضیاالحق دیکتاتور نظامی آن وقت پاکستان) به صورت عاجل جنرال اختر رییس آی-اس-آی را احضار کرد، تا موضعگیری پاکستان را در مورد ارزیابی نموده و به چند سوال عمده جواب پیدا نماید، مقدم بر همه او مایل بود. تا بداند، که ضیآ چگونه در مورد عکس العمل نشان بدهد.»

 به ساده‌گی دیده می‌شود، که جنرال ضیا الحق دیکتاتور نظامی آن وقت پاکستان بدون مطالعه و بررسی کارشناسان حاضر نبود، تا در برابر این‌چنین رویداد شگفت‌آور ابراز نظر نماید و آن را به کارشناسان و به ویژه جنرال اختر رییس آی-اس-آی پاکستان محمول کرد.

با دریغ در افغانستان دولت بدون اینکه در مورد پیمان‌نامه امنیتی با پاکستان و حتا در بسا موارد دیگر دیدگاه کارشناسان، به ویژه رهبری امنیت ملی را بگیرد، خودسرانه و بدون در نظرداشت منافع ملی و امنیتی کشور این پیمان‌نامه را دستینه کرد و امروز با سر افگنده‌گی ماست‌مالی می‌کند، تا از این بن بست بدر آید.

از سوی دیگر دولت به خاطر ارضای خاطر اشخاصی که در کارزار انتخابات ریاست جمهوری سر به تقلب و سازش خم کرده بودند، نزدیک به ۷۲پُست مشاور را در بخش‌های مختلف ایجاد کرد و در آن‌ها اشخاص غیر مسلکی را گماشت، آن‌ها نیز تا ایدون که نزدیک به یک سال از عمر دولت جدید می‌گذرد، در هیچ بخشی کوچک‌ترین مشوره‌ی نداده‌اند، در کشور فقیر و مصیبت زده‌ای افغانستان که دولت توان پرداخت معاش ماهانه کارمندان خود را ندارد، باید، ماهانه به صدها هزار دالر معاش این بی مسؤولیت های با صلاحیت را کارسازی کند.

بدون شک، دولت باید بورد کارشناسان و متخصصان ورزیده در همه بخش‌های امنیتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و حتا روابط خارجی، داشته باشد. مگر تعداد آن نباید، از ده نفر تجاوز کند، یعنی در هر بخش سه یا چهار کارشناس و پژوهشگر مسلکی و وارد در کار لازم است، تا ایجاد شود، نه تنها به رییس‌جمهور بلکه به معاونان، رییس‌جمهور، رییس اجراییه و معاونان او نیز یکسان مشوره بدهند و مسایل را ارزیابی مسلکی و کارشناسانه کنند و دولت را در باره مسایل گوناگون مشوره بدهند و راه های حل مسایل را جستجو کنند.

تشکیل ۷۲ مشاور برای رییس‌جمهور، معاونان او و رییس هیأت اجراییه و معاونان او که همه غیر مسلکی و ناکارا اند، که تا حال در هیچ موردی برای آن‌ها مشوره نداده‌اند و هیچ دشواری را ارزیابی نکرده‌اند، بجز حیف‌ومیل بودجه دولت چیزی دیگری بوده نمی‌تواند.

بهتر است تا دولت این تشکیل عظیم را ملغی و بجای آن یک بورد متخصصان و کارشناسان مسلکی را شامل ده نفر، در اداره دولت ایجاد کند، و آن‌ها همیشه دشواری‌ها را بررسی و به رییس‌جمهور، و معاونان او و رییس هیأت اجراییه و معاونان او در همه بخش‌ها پیش از اقدام مشوره بدهند، مسؤولان دولت، دیدگاه‌های آن‌ها را به دیده داشته در باره مسایل گوناگون سخنرانی نمایند و یا تصمیم بگیرند.

این پرتله ۷۲مشاور که از باجه خانه دولت کرده زیادتر است، ملغی گردد. آنگاه دولت در تصمیم‌هایش هوشیارانه عمل خواهد کرد و هیچ پیمان‌نامه و همساز نامه را خود سر و بدون مسؤولیت دستینه یا امضأ نخواهد نمود.

عقل‌ها را عقل‌ها یاری دهد

مشورت ادراک و هوشیاری دهد.

با درود

 

شهر هامبورگ

جوزای ۲۰۱۵