یاد آن مادر مهربان و دانای وطن

 یاد آن جنبش رزمنده در راه وطن

 رفتی و از تو بجا ماند جهان روشن

 نام تو زنده و جاوید به دل‌های وطن

 بحث حاضر درباره‌ی شخصیتی است که ماندگارترین زن قهرمان در تاریخ افغانستان و منطقه می‌باشد. داکتر آناهیتا راتبزاد نخستین محصل آزادی و حقوق زن در افغانستان، بنیان‌گذار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان، اساس گزار تجلیل هشتم مارچ و مبارزه بر ضد خشونت علیه زنان کشور، ویکی از بنیان‌گذاران ح د خ ا از پیشتازان جنبش نوین و دموکراتیک و نماینده مردم شریف کابل در پارالمان کشور، وزیر معارف، ریس شورای مرکزی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان، مسؤول روابط بین‌المللی حزب و دولت ج د ا، دارای تاریخ درخشان زنده گی و خدمت بمردم افغانستان بوده است.

 داکتر آناهیتا راتب زاد در یک خانواده‌ی روشنفکر مترقی و یکی از اعضای سرسپرده‌ی جنبش مشروطه خواهان بنام احمد راتب در سال ۱۹۳۱ میلادی دیده بجهان گشود. پس از تحصیلات در داخل و خارج کشور با مطالعات اوضاع رقتبار زنده گی زحمتکشان به جستجوی طرق نیل به وسایل و راه‌های نجات مردم شتافت. داکتر راتبزاد خواهرزاده‌ی محمود طرزی به خانواده‌ی ملکه ثریا زن آزادی‌خواه و ملکه‌ی افغانستان قرابت داشت.

 داکتر راتبزاد نخستین زنی بود که به دفاع از زحمتکشان کشور پرچم مبارزه را علیه ارتجاع، استبداد سلطنتی و امپریالیزم برافراشت و تمام عمر خود را در راه بیداری قشر زن و تساوی حقوق زنان با مردان وقف کرد.

 داکتر راتبزاد در سال ۱۳۴۴ خورشیدی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان را تأسیس کرد. داکتر راتبزاد یکی از فعالین حلقات سیاسی بود که برای تدارک تدویر کنگره و تأسیس ح د خ ا نقش فعال داشت او به‌مثابه نخستین پرچمدار زن و یکی از شرکت‌کننده گان کنگره مؤسس ح د خ ا بود.

 داکتر آناهیتا راتب زاد بنیانگزار فرهنگ نوین، آموزش و مطالعه در قشر زنان روشنگر کشور بود. زنده‌یاد راتب زاد فرهنگ مطالعه‌ی کتب و آثار مترقی را در بین زنان مروج ساخته و نخستین شخصیتی بود که کورس‌های آموزش سواد را برای زنان در افغانستان ایجاد کرد و فرهنگ مبارزه را از طریق جراید و مطبوعات، نگارش مضامین علمی و مقالات مهم سیاسی، ادبی و تاریخی بخصوص از طریق جریده‌ی تابناک پرچم مروج ساخت و رشد داد.

 داکتر راتبزاد جنبش آزادی‌خواهی زنان را که در پایتخت کشور ایجاد کرده بود تا ولایات، سایر شهرها و مناطق دوردست کشور بسط و گسترش داد. اعضای جنبش ترقی‌خواهی زنان کشور را در صنوف سوادآموزی، کوپراتیف‌ها، کارگاه‌های صنایع، نقاشی و معماری، کتاب‌خوانی تنظیم کرده بود. داکتر آناهیتا راتب زاد نخستین بنیانگزار جنبش عدالت‌خواهی در کشور، زنان را از طریق تشکل‌های سیاسی در حزب و سازمان دموکراتیک زنان و اتحادیه‌های کارگری و اصناف به مبارزه دعوت می‌نمود و با به راه انداختن اعتصابات مظاهرات و مارش‌های عظیم و نافرمانی مدنی مبارزه‌ی سیاسی را بر ضد استبداد و ارتجاع به راه انداخته و در امر بیداری زنان کشور نقش اساسی داشت. داکتر راتبزاد فرهنگ عالی مبارزه عدالت‌خواهی و کار روشنگری را توسط فعالین سازمان دموکراتیک زنان کشور به سطح گسترده‌ی ترویج داد و صدها نهاد و سازمان‌های سیاسی حقوقی و دموکراتیک در مرکز ولایات کشور ایجاد نمود که از حقوق شهروندی زنان دفاع می‌نمود وبر ضد هرگونه تبعیض و تعصبات جنسی، قومی، زبانی، سمتی و انواع ستم عقب گرایی و زن‌ستیزی مبارزه می‌کرد و احیای حقوق زنان ستمدیده‌ی کشور در سرلوحه‌ی کار و مبارزه آن قرار داشت.

 داکتر آناهیتا راتبزاد نخستین قهرمان زنی بود که صدای حق‌طلبانه‌ی قشر زن وزنان ستمدیده‌ی افغانستان را از طریق تربیون پارالمان کشور بگوش جهانیان رسانید. داکتر راتبزاد در زمان حاکمیت ح د خ ا برای نخستین بار در تاریخ کشور حقوق مساوی زنان با مردان را تأمین و تحصیل کرد. درین دوره بود که زنان کشور از تمام حقوق شهروندی و حقوق انسانی مساوی با مردان بهره‌مند شدند.

 داکتر اناهیتا راتب زاد در زمان تصدی وزارت معارف افغانستان برای نخستین بار معارف نوین را در کشور ایجاد و اساس گذاشت و تاریخ واقعی و حوادث و مبارزات تاریخی رویدادها افتخارات و قهرمانی‌های ملت غیور افغانستان را به تصویر کشید و آموزه‌ی برای نسل جوان کشور بجا گذاشت و برای اولین بار بود که پروگرام درسی شاگردان معارف در سرتاسر مکاتب کشور به زبان‌های مادری و محلی چاپ نشر و تدریس شد و در همین دوره بود که معارف افغانستان تحت رهبری ح د خ ا و زعامت زنده‌یاد ببرک کارمل و ابتکارات خلاقانه‌ی زنده‌یاد داکتر آناهیتا راتبزاد وزیر تعلیم و تربیه وقت، معارف به شکل متوازن اجتماعی رشد کرد و گسترش یافت و فرهنگ مطالعه‌ی آثار مترقی، جهان‌بینی علمی عملاً شامل پروگرام‌های درسی مکاتب افغانستان گردید و برای نخستین بار تعداد کثیری از زنان و دختران زحمتکش کشور جهت ادامه تحصیلات عالی به خارج کشور معرفی گردید و در همین دوره بود که داکتر راتبزاد انجمن‌های دوستی افغانستان با کشورهای خارجی را به خاطر تحکیم دوستی و تعمیم تجارب و همکاری متقابلاً مفید ایجاد نمود.

 داکتر آناهیتا راتب زاد در ابعاد گوناگون و بخش‌های مختلف بیش از نیم‌قرن عمر پربار خود را در مبارزه برای آزادی مردم افغانستان از ستم استبداد و ارتجاع و تأمین حقوق مساوی زنان با مردان و جنبش بیداری نهضت زنان کشور و رهایی زن از اسارت وقف کرد و پس از تحولات ناگوار سیاسی، به ناچاری راه مهاجرت را در پیش گرفت و در شرایط غربت نیز راه و رسم مبارزه و کار روشنگرانه را به‌مثابه آموزه‌های جاودانش به دیگران یاد داد و هیچ‌گاه پرچم مبارزه را به زمین نینداخت و چراغ مبارزه را روشن نگهداشت تا بالاخره در سال سپتامبر ۲۰۱۴ به عمر ۸۳ سالگی در کشور آلمان جهان فانی را وداع گفت داکتر اناهیتا راتب زاد شخصیتی ماندگار وبی بدیل تاریخ کشور ماست و آموزه‌های جاودانی‌اش برای امروز و فردای کشور کتاب قلمش همچون گنجینه‌ی در قلوب زحمتکشان افغانستان و بخصوص نسل بالنده روشنفکر و ترقی‌خواه کشور وطن‌پرست وطن‌دوست و متعهد همیشه جا دارد و همچون آفتاب درخشان رهگشای مبارزه داد خواهان در کشور و منطقه خواهد بود.