(به بهانه سخنان تازه افشا شده مارشال قسیم فهیم)
در دو سه روز پسین بیاناتی با عنوان «سخنان مهم و تاریخی مارشال محمد قسیم فهیم در مورد حامد کرزی و دولت فعلی که تاحال نشنیده اید» در یوتیوب انتشار یافته است. این سخنان نه تنها به راستی شنیده نشده و برای عموم مردم تا کنون غیر قابل دسترس بوده که اشاعهء آن همین حالا هم جرئتمندانه و مدبرانه و به لحاظ تاریخ سیاسی کشور و منطقه و جهان سازنده و حادثه ایست.
https://www.youtube.com/watch?v=pIDb6VN2UBo
بنده علی العجاله فرصت ندارم که متن این سخنان را پیاده کرده به مثابه تکست نوشتاری در آورم تا به سهولت و وسعت بیشتر و بهتر مورد استفاده قرار گرفته به سهممش در روشن ساختن خیلی از حقایق اساسی و ناروشن و یا با جعلیات و کذبیات تعویض شدهِ فصل واپسین پردرد و خون و آتش و پر لایه و پر مضمون تاریخ معاصر ما به همه دقیقاً و وسیعاً مدد نماید.
گفتنی است که در نگاه نخستین به نظر میرسد که مارشال قسیم فهیم آدم آنقدر ها دانسته و به ویژه سیاستمدار سیر فهم و فرمانده خوش نام و محبوب و مطلوب نبوده علاوه بر اینکه در همه نارسایی ها و ناروایی ها و ناکامی های شورای نظار و جمعیت اسلامی و «ائتلاف شمال» شریک و مسئول است شخصاً نیز پهلو های منفی شخصیتی و کرکتریستیک زیادی داشته و حتی در میان اقوام و هواداران حزب و جبهه مربوط خود به آدم «معامله گر» و «خود رأی» و «ناعادل» و مواصفات بد تر دیگری متهم میباشد و در مقایسه با آن نام برآوردگان و قربان شدگان همسنگرش که افتخار مردمان تاجیک یا شمال خوانده میشوند، قابل مقایسه نبوده و بر عکس خیلی ها برای مدت های طولانی به وی لقب «ننگ تاجیکان» و همانند ها را میداده اند.
بنده که تمام عمر کوچکترین خوشبینی به این آدم نداشته و برعلاوه از جانب لومپن هاییکه پُشت شان به قدرت او گرم بود و از همسویی و همصفی با او در اوج جهل و جنون و ولع استفاده و خورد و برد و غصب و چور میکردند؛ شدیداً آسیب و فشار و اهانت و اذیت دیده ام که قسماً اسناد مربوط درج انترنیت و قابل دسترس عموم میباشد.
اگر بنا باشد که درستی و نادرستی و ارزشمندی و نا ارزشمندی پروسه ها و موقعیت های توده ای و ملی و تاریخی و حدوداً نیز جهانی را اینگونه متر ها و میزان ها تعیین کند؛ که بدبختانه بسیار هم میکند؛ باید گفت که بدا به حال مردمان و ملت ها و حتی جهانیان دوپا و مجموعاً نوع بشر!
کم از کم در عصر حاضر نظر به احکام و اصول علوم مثبت و مجرب؛ آنچه که در یافتن و سره کردن حقایق تاریخ و دقایق روند های حوادث و رویداد های مهم و مؤثر نبایستی دخالت داده شود؛ همچو حُب و بُغض ها و از پس عینک های دودی و رنگی دیدن به واقعیت هاست.
البته خط و روندی که مارشال قسیم فهیم در این سخنان سابقاً محرم خویش مشخص و بروز می نماید؛ فقط و فقط منحصر به همین سخن ها و اشارت ها و اذعان ها نیست؛ اسناد و اثباتیه های پیشین بسی متعدد و متنوع دارد و مسلماً با بیرون شدن اسناد طبقه شده استخبارات ملی و منطقوی و جهانی از محرمیت؛ بسی بیشتر و شگفت انگیز تر وفرت و کثرت پیدا خواهد کرد.
البته قلمبه سلمبه اینکه تمامی روند ها و رویداد های 4 دهه اخیر افغانستان صرفاً و محضاً تجاوزات و کارروایی ها و جنگ های نیابتی شوروی و امریکا و شرکایشان به قلم داده شود؛ جریانات تاریخی در پیچ و تاب حوادث و توفانهای واقع شده درین سالیان و کتله ها و شخصیت های انگیزنده و مؤثر و سمت و سو دهنده و سازنده به طریق مثبت و منفی و خنثی و خصی در آنها مطلقاً به هیچ گرفته شود؛ اعتبار و استواری ندارد و به طور روز افزون کمرنگ و بی شیمه شده می رود.
اینجاست که ما در می یابیم و بایستی در یابیم که در اعوجاج رخداد ها و در پیچ و تاب و ریگزاک و مارپیچ روند ها؛ در همه حال جنبش های اجتماعی ـ سیاسی و نمایندگان بالاستحقاق آنها هستند و لاجرم نقش آفرینی میکنند؛ حتی در به ظاهر راست ترین و ارتجاعی ترین و اخوانی ترین جبهات و صفوف میتواند نقش افرینی مترقی و به لحاظ نتایج و تأثیرات چپ و پیشرو نمایند. کما اینکه ممکن است و عملاً متأسفانه شایع و ساری و طاری است که مدعیان جنبش چپ و دارندگان ایدئولوژی و دیدگاه و مدعای مترقی و مثبت و پیشرو؛ عملاً نقش آفرینی های ارتجاعی و خائینانه و شوم و شنیع و دارای بدترین پیامد ها و عواقب تاریخی را مرتکب شده اند و مرتکب میشوند و نه تنها در افغانستان که در بسا نقاط جهان؛ حتی در شوروی سوسیالیستی و... و...
در یگ نگاه روال و روندی که درین بیانات قسیم فهیم محرز است؛ روال و روندی ابداً ارتجاعی و واپسگرا و کهنه و تاریخزده نبوده برعکس در مقیاس تاریخی پیشرونده و مترقی و عادلانه و به نفع طبقات بالنده و زحمتکشان افغانستان و نیز کشور ها و مردمان منطقه و جهانیان میباشد ولی نیرو ها و جریایات ضد و مقابل به شمول مدعیان دموکراسی و سکولاریسم و انتخابات و حقوق بشر عملاً دانسته یا نادانسته سمت گیری ارتجاعی و عقب گرا دارند که به لحاظ امنیتی و نظامی به فاجعه های مزمن منجر میگردد و به لحاظ ذهنیت های سیاسی و فکری و ایدئولوژیک به شؤونیزم قبیلوی و فاشیزم قومی می انجامد که کمترین ثمره آن تاکنون ناکامی ها و افتضاحات دم افزون امریکایی ها و پیمان نظامی انتلانتیک شمالی (ناتو) و آیندهِ به طور فزاینده تاریک شوندهِ آنها درین سرزمین میباشد.
نیرو هاییکه به طور کور کورانه و یکدنده بدون اندیشیدن علمی و منطقی همه جهادیزم و جنگسالاری و ناخواسته ها و ناپسندیده ها را تنها و تنها در یک بخش و سمت و جهت افغانستان دیده و عین رذایل را در بخش و سمت و جهت دیگر از دیده و محاسبه و عقل و اندیشه می اندازند و نتیجتاً هم خود و هم افغانستان و هم منطقه و جهان را به ارتجاع و افراطیت و جهل و جمود بد تر و وحشی تر و وحشی شونده تر هل میدهند.
بدبختانه در افغانستان؛ جنبش و سیر و سلوک چپ و مترقی تا هنوز که هنوز است؛ بد و غلط فهمیده و فهمانده شده منجمله بسی را باور بر آن است که چپ و مترقی لزوماً منوط به فلان گونه ایدئولوژی و باور مادی و تعلق کارگری و یا نزدیک به آن است؛ از سایر نیرو ها و شخصیت ها و جریانها و احزاب و جبهات و رستاخیز های به ویژه دارای سابقه جهادی و نظایر اصلاً و ابداً حرکت و طرح و سمت گیری و حتی سهواً ارتکاب ایده ها و عملکرد های مثبت و چپی و مترقی غیر ممکن و نامنتظر و غیر محتمل و غیر قابل سمع میباشد!
به همین ملاحظه بنده لازم دیدم تا عمومیاتی را که سالیان قبل در مورد جنبش چپ و آمال ترقیخواهانه و روند های پیشروی تاریخی به قلم کشیده ام مقدمتاً خدمت عزیزان پیشکش نمایم تا مددی باشد برای اندیشه و فکر و استنتاج در مورد روال ها و روند ها در عالم عینی و واقعی:
تعریف و شناسایی ی «چپ»:
«اصطلاح جناح چپ و جناح راست؛ یا دست چپی ها و دست راستی ها که رایجترین اصطلاح در تقسیم بندی احزاب و گروه های سیاسی در جهان میباشد؛ از انقلاب (کبیر) فرانسه به این طرف رواج یافته و علت آنهم این است که انقلابیون و طرفداران تغییرات سریع و بنیادی در سمت چپ مجلس ملی فرانسه می نشستند و نماینده گان محافظه کار و مخالف تغییرات اساسی در قوانین و مقررات حاکم بر جامعه سمت راست مجلس را اشغال کرده بودند. این رسم هنوز در بعضی پارلمان های دنیا مراعات میشود و معمولاً نماینده گان احزاب محافظه کار در سمت راست و نماینده گان احزاب ...(تحول طلب) در سمت چپ پارلمان می نشینند.
احزاب چپ... در یک مفهوم کلی تر گروه هایی را شامل میشود که خواهان تغییرات سریع و اساسی در جامعه برای تأمین رفاه اکثریت مردم و دخالت یا حداقل نظارت و کنترول دولت در امور اقتصادی (و نه صرفاً اقتصادی!) هستند. یک وجه مشترک دیگر گروه های چپ؛ مخالفت آن ها با دخالت دین (جلابان) در کار حکومت و سیاست است. گروه های دست راستی بر عکس بر حفظ روابط سنتی در جامعه بخصوص در زمینهء اقتصادی؛ از جمله احترام به مالکیت خصوصی و عدم مداخلهء دولت در تجارت و فعالیت های اقتصادی اصرار می ورزند.» [فرهنگ جامع سیاسی رویهء 378 تألیف محمود طلوعی ـ چاپ 1377]
بدینگونه جناح چپ؛ یک اصطلاح کلان سیاست و جامعه شناسی در جهان معاصر گردیده و یکی از مهمترین قرارداد های ترمینولوژیک بشری میباشد. در تعریف سیاست؛ سخنان گوناگونی گفته شده و در هرحال سیاست شامل اندیشه ها، تدابیر، هنرها، فنون، کنش ها و واکنش های افراد جوامع در رابطه به قدرت حاکمه و دولت است. بدین دلیل هیچ شهروند خردمند و با شعوری در عصر کنونی نمیتواند، بی علاقه به سیاست و حاکمیت سیاسی باشد که لحظه لحظهء زنده گی او و بسته گان او را در تصرف و زیر کنترول دارد، دغدغه سیاسی داشتن بخصوص در شرایط شبیه افغانستان؛ حتی میتواند معنای بشر بودن باشد!
چنانچه برخی از اندیشمندان نامور یونان باستان هم؛ بشر را «حیوان سیاسی» تعریف کرده بودند.
ولی قدرت سیاسی معمولاً بازتاب قدرت اقتصادی و توانایی ی مالی است؛ لذا اساساً حاکمان سیاسی ی جوامع؛ حاکمان اقتصادی ی آنها هستند و به عبارت دیگر طبقات و اقشار و اشخاصی که از نظر اقتصادی بر جامعه مسلط میباشند؛ دولت و اقتدار سیاسی را هم به دست دارند. این عده؛ همیشه اقلیت ناچیزی از اعضای یک جامعه را تشکیل میدهند.
تا کنون تاریخ بشری جامعه ای را سراغ ندارد که در آن اکثریت؛ توانایی مالی و اقتصادی ی سلطه آفرین داشته باشند؛ و بنا بر این تاریخ بشری دولت اکثریت مردم جامعه را هم به خود ندیده است؛ چه رسد به دولت همه گانی!
دولت های پس از انقلاب اکتوبر 1917 چنین داعیه ای داشتند ولی متأسفانه رفته رفته به دیوانسالاری های توتالیتر اقلیت از نوع دیگر انجامیدند که تحلیل و تجزیهء آن موضوع این مقاله نیست!
ابزار اقلیت برای اداره و سرکوب اکثریت:
بدینگونه تا جائیکه تاریخ معلوم بشری؛ مسجل میباشد؛ همیشه دولت را صرف نظر از هر اسم و رسم و لاهوتی و ناسوتی بودن آن؛ چون ابزار اداره و سرکوب اکثریت در دست اقلیتِ چه بسا ناچیزی نشان میدهد که یا به دلیل شیوهء تولید برده داری، یا ارباب ـ رعیتی و یا سرمایه داری و یا سیستم های چند شیوه ای ی همزمان؛ بر منابع ثروت و تولید ثروت مسلط میباشند. ساده ترین شکل دولت (البته بدون این نام و معادل های آن) در عهد باستان عبارت از ساز و کار و سامانه های رؤسا و مشران قبایل در اداره و کنترول افراد قبایل و مدیریت روابط جنگی یا صلح آمیز قبیله با قبایل دیگر بوده است. اما چنانکه همین اکنون نیز در سنن و عنعنات قبیلوی دیده میشود؛ «منافع قبیله»؛ در گام نخست و در عمل عبارت از منافع و غرایز و هوا وهوس قشر بالایی یا همان ریاست قبیله است و افراد پائینی یا اکثریت نفوس قبیله تقریباً در حد برده و بندهء بالایی ها میباشند!
لذا اساساً علت وجودی و سبب پیدایش دولت در بین بشر به مفهوم پسینه و امروزی هم؛ حفاظت منافع و مقامات و امتیازات طبقات و اقشار حاکم از نظر اقتصادی میباشد؛ چرا که اکثریت مطلق جامعه از همچو منافع و امتیازات محروم بوده ناگزیر برای اربابان وسایل تولید؛ کار میکنند تا زنده گی بخور و نمیری داشته باشند. چنانکه برای هزاران سال مقام و نقش آنان در جامعه در حد برده بوده است!
چنین وضعی طبعاً نارضائیتی ها و عصیان ها به بار می آورد. پس برای مهار و عندالموقع سرکوبی ی این نارضائیتی ها و عصیان ها؛ دم و دستگاهی مجهز با امنیه و داروغه و جواسیس و سپاه و محکمه و زندان ... یا همان دولت نیاز افتاده است که با مقررات و قوانین لازم الاجرا و ترفند ها و تبلیغات مداوم؛ به وجود آمده و علی الرغم تعویض ها و پوست انداختن ها ماهیتاً بدون تغییر اساسی مداومت یافته است.
در گذشته های دور تر تاریخی طبقات حاکمه؛ دولت ها را چیز های خدایی و آسمانی جا می زدند و بدینجهت برای رئوس دولت ها اعم از نمرود ها، فرعون ها، امپراتور ها، پادشاهان، امیران و امرا به درجاتی الوهیت (خدایی، شبه خدایی و نماینده گی از خدا) قایل بودند تا مردم محکوم؛ مزیداً مرعوب نیرو های غیبی (ماوراء الطبیعی) هم بوده و اطاعت از حاکمان را فریضهء ایمانی نیز بدانند.
در حال حاضر هم تشبث به این ترفند به درجاتی ادامه دارد؛ به ویژه در کشور های عقب ماندهء نامنهاد اسلامی؛ بیشترین بخش ایدئولوژی و سیاست طبقات حاکمه در لفافهء قرائت های دینی و مذهبی ارائه و تحمیل میشود. بر علاوه حرکت های مبتنی بر اکستریمیزم (افراط گرایی اسلامی) غایهء خود را؛ بر قراری ی حکومت های الله وانمود میکنند؛ تو گویی که آفریدگار کائینات برای ادارهء مشتی بوزینهء دُم بریده در زمین؛ به چند تروریست فوق وحشی احتیاج پیدا کرده است!
پسوند های اسلامی بر دولت ها و دولت گونه های افغانستان، پاکستان، ایران، عراق...از همین رهگذر چسپانیده شده است؛ ولی واقعیت امر؛ که این مجموعه؛ یک پروژهء کلان استعماری و امپریالیستی به خاطر برده ساختن مسلمانان زحمتکش و حتی امحای فیزیکی ی آنان و به در کردن سرزمین ها و منابع طبیعی اتفاقاً عظیم آنها از دست شان؛ میباشد؛ دیگر کاملاً افشا گردیده و منجمله در کتاب مستند و تحقیقی ی ژورنالیست نامدار بین المللی رابرت درایفوس ((بازی شیطانی)) با روشنایی ی شگرف و خیره کننده ای منعکس شده است.
لطفاً این کتاب جهل سوز و خرد افزا را از لینک زیر دانلود و میان مردم و جوانان شیفته و جویای حقیقت هرچه گسترده تر پخش نمائید:
http://www.rahetudeh.com/rahetude/baziye-sheytani/html/aghaz-baziye-sheytani.html
رویهمرفته صرف نظر از هرگونه نام و عنوان و پیشوند و پسوند؛ مؤسسهء دولت ماهیتاً؛ به هیچوجه چیزی بیش از ابزار مطیع نگهداشتن و سرکوبی ی اکثریت مردمان جامعه های مربوط نبوده و نیست ولی در اثر تحولات اقتصادی ـ اجتماعی ـ فرهنگی که در قرون اخیر شتاب بیسابقه گرفته است؛ تغییراتی هم در شیوه های دولتداری حادث گردیده و بنابر آن سلسله ای از محدودیت ها برای بالایی ها و سلسله ای از امتیازات برای پائینی ها در تئوری و پراتیک آن؛ اینجا و آنجا به چشم میخورد؛ تا جائیکه به ویژه در کشور های اروپای غربی و ایالات متحدهء امریکا به توهمات دیگری در مورد شناخت و تعریف دولت میدان داده است!
اما آحاد مربوط به اکثریت که بالاخره کم یابیش؛ قدرت اندیشیدن دارند؛ نسبتاً به ساده گی در می یابند که حاکمان؛ با آنان منافع و موقف های همسان ندارند؛ از کار و زحمت آنان ثروت می اندوزند و بر علاوه با نیروی ثروت و امکانات دولتی؛ زمین و آب و هوا و کان و بحر و اکثر نعمات و امکانات طبیعت را که خداوند جهت تأمین رزق و روزی ی عموم ـ با عدالت ـ ارزانی داشته است؛ غصب و انحصار می نمایند.
به مجرد پیدایش همچو اندیشه ها؛ سیاست در طبقات و اقشار محروم نیز پیدا میشود و گسترش می یابد. خواست این سیاست تغییر «وضع موجود» است. درجات و اشکال این تغییر در هر محل و هر زمان فرق میکند ولی خواست تغییر؛ اصلاً فرق نمیکند.
همین سیاست برای تغییر وضع موجود و خلص تر مطالبهء تغییر و تحول و مبارزه برای آن؛ به معنی تولد «جنبش چپ» است. برای جنبش چپ؛ دیگر بود و نبود پارلمان و سمت چپ و راست آن مطرح نیست. چنانکه در مفهوم «جناح چپ» دیدیم؛ آن وضعیت یک حالت شکلی بود و ماهیت «جناح چپ» را انقلابی و اصلاح طلب بودن آن تشکیل میداد؛ به ضد «جناح راست» که محافظه کار و پیوسته در تلاش حفظ وضع موجود اجتماعی و دولتی (و حتی بدتر کردن آن) بودند (و هستند).
طبیعی ترین و مشروع ترین حق و کار و کنش بشری:
بدینگونه جنبش چپ طبیعی ترین حق و کار و کنش بشری است. فقط نام و اصطلاح «چپ» درین مورد نسبتاً جدید است و اما ماهیتاً تمامی خیزش ها و نهضت های دادخواهانه و آزادیخواهانه و عدالت خواهانه مردمان زحمتکش در طول تاریخ ـ از شورش ها و قیام های برده گان گرفته تا نهضت های مسالمت آمیز و قهرآمیز معاصرـ بدون نام و عنوان و افادهء «چپ» هم همیشه چپ بوده است؛ چرا که «راست و دست راستی» و واژه های معادل آن ها؛ بالمقابل؛ پیوسته محافظه کاری و ارتجاع و افراطیت های اکستریمیستی (برگشت به اوضاع قرون گذشته). را بیان می کرده است.
تا جائیکه میتوان گفت؛ اگر جنبش ها و فشار های چپ بر حاکمان بشری در طول تاریخ نمی بود؛ با وصف تحولات اقتصادی ـ اجتماعی ـ فرهنگی که یاد کردیم؛ امروز ما هنوز هم تحت غیر انسانی ترین طرز اداره و سلطه و قوانین و مقررات برده گی به سر می بردیم!
این تصور که جنبش چپ حتماً و فقط و فقط جنبش های مارکسیستی و کمونیستی میباشد؛ توهم است، باوریست بر ضد تاریخ و علم تاریخ. و اساساً از تبلیغات ارتجاعی و امپریالیستی؛ نشئت میکند. این گونه جنبش ها و احزاب مربوط؛ فقط بخشی از جنبش چپ معاصر شمرده میشوند.
به جاست در همین جا یاد آور شویم که جنبش های چپ در عهد باستان ناگزیر به شکل رستاخیز های دینی ظهور میکردند. روشن ترین نمونه در مورد؛ قیام عیسی مسیح بر ضد اشرافیت و روحانیت فاسد و بیرحم و غارتگر یهود و سلطهء استعماری امپراتوری روم بر قوم یهود بود.
اینکه در اساطیر پیشین یهودیت ظهور مشیا یا نجات دهنده ای پیشبینی شده بود و فرزند مریم در قالب این پیشبینی؛ متبارز گردید؛ معنای علمی و تاریخی ژرفی دارد. برده گان و زحمتکشان تحت ستم قدیم که خویشتن را در قبال دستگاه های ظلم و اجحاف و جبر و جور بیدفاع و بی پناه می یافتند؛ با پناه بردن بر منابع ایمانی؛ امید و آرمان دیگری می آفریدند که در چهرهء سوشیانت ها، مشیا ها و مهدی های نجات دهنده؛ انتقام گیرنده و پیروز گر عدل و داد در مخیله ها و ضمایر شان نقش می بست . امروز هم آرمان و قهرمان برای بشر زحمتکش ستمبر و مظلوم عین منزلت و ضرورت را دارد. بشر مذهبی آرمان و قهرمان غیبی دارد و بشر سکولار آرمان و قهرمان دنیوی و محسوس و رئال.
یکی از آموزش های عیسی مسیح برای ما جالبیت و الهامبخشی خارق العاده پیدا میکند و آن اینکه میگفت: «من نیامده ام تا یک «واو» تورات را تغییر دهم!» ولی در همین حال تمامی دم و دستگاه مذهبی ی فاسد و جبار یهود را که مدعی پیروی از تورات و نماینده گی از یهوه (خدای یهود) بودند؛ با بیرحمی و قاطعیت تام میکوبید و با آنان سرسختانه مبارزه می نمود.
بالنوبه رستاخیز حضرت محمد پیامبر اسلام نیز؛ رستاخیز برده گان و مظلومان و مستضعفان اسیر اشرافیت جاهلی ی قریش و عرب بود و کاملترین نمونه جنبش چپ در 1400 سال پیش در یکی از مناطق محصور و عقب ماندهء جهان. در ظهور و توفیقات حضرت محمد نیز موجودیت آرمانهای اساطیری میان توده ها و در آثار دینی و مذهبی ی پیشین نقش عمده داشت.
اینکه با بر صلیب کشیده شدن عیسی مسیح و رحلت یا شهادت حضرت محمد؛ تحت نام آنها و تعالیم شان چه چیز هایی درست شد و سوال قدرت و حاکمیت به کجاها کشید؛ بحث دیگر یست.
در همین راستا؛ یکی از هزاران گونه تفتین طبقات حاکمه و سیاستکاران و اندیشه سازان شان ـ که طی دهه های نزدیک پیچیده گی و مهارت و مؤثریت چندین مراتبه بیشتر یافته است ـ نفوذ دادن عوامل و جواسیس و منافقان در درون جنبش چپ و ترور فیزیکی و شخصیتی و معنوی ی پیشروان فکـری و سازماندهنده گان و رهبری کننده گان مؤثر و مؤفق این جنبش ها و احزاب و گروه های منسوب و مربوط به آنها میباشد.
حتی ارتجاع و امپریالیزم جهانی با مصارف گزاف؛ صاف و ساده چیز های چون حزب؛ رسانهء جمعی؛ شخصیت؛ سیستم اندیشه ای وغیرهء موازی با مماثل های جنبش چپِ حقیقی و مردمی درست میکنند تا اولاً نیرو های جنبش متخاصم خود را متفرق و گمراه نمایند و ثانیاً جنبش را هراز چند گاهی از درون انفجار داده و سرکوب، خنثی و بی اثر گردانند.
بر علاوهء اینها؛ جنبش چپ مردمی ممکن است روی احساسات و انگیزه ها و عوامل بخصوص چون بحران های معیشتی و رخداد های مماثل ظرف مدت های کوتاه در کمیت های گسترده پدیدار گردد؛ ولی بدون اندیشهء نیرومند سیاسی، شناخت دقیق از دوست و دشمن، هوشیاری و بیداری اطلاعاتی و امنیتی ی رهبری و کادر ها و صفوف؛ پاییش، تداوم، سلامت و پیروزی های تاکتیکی و ستراتیژیک آنها تضمین شده نمی تواند.
اندیشه؛ شناخت و رهبری در جنبش چپ:
اندیشه (تئوری)؛ محضاً ضرورت جنبش چپ نیست بلکه اندیشه اساساً ضرورت انسان بودن است؛ ما همانقدر انسانیم که می اندیشیم و درست و صائب می اندیشیم!
یکی از احکام مولانای بزرگ بلخ که توسط آخرین کشفیات ساینتفیک؛ قطعاً ثبوت یافته و مسجل گردیده است؛ حکم مندرج دراین بیت میباشد:
ای برادر! تو همان اندیشه ای مابقیه؛ استخوان و ریشه ای
ولی بخصوص بادر نظر داشت نبود یا کمبود بضاعت مالی و اقتصادی؛ امکانات بیحد و حصر طبقات برسر اقتدار در گمراه کردن و از راه بدر کردن شاملان بالقوه و بالفعل جنبش چپ و عمدتاً نیروی بالذات محافظه کارانهء سنت ها و عنعنات اجتماعی و اخلاقی و معنوی؛ ضرورت جنبش چپ به اندیشهء پرتوان و جذاب و بُران و مقاوم به ضریب های تصاعدی بیشتر میباشد و در شرایط کنونی که امپریالیزم اطلاعاتی چون هیولایی جادویی جهانگیر؛ روان و دماغ بشریت را 24 ساعته تخریب و تخدیر میکند؛ این نیاز به ضریب های نجومی رسیده است.
این؛ در حالی است که تحت شرایط مانند جامعهء افغانستان؛ سنت های کهن حاکم بر روان توده ها؛ اصلاً اندیشیدن را منع و تحریم مینماید و شک و تردید و تحلیل و تجزیه و آزمون و خطا و پرسش و مباحثه و مناظره و مطالعهء آزادانه و بی قید و بند...؛ چیز های عجیب و بیگانه و حتی گناه الود و ارتدادی محسوب میشود. از این بستر فرهنگی ـ روانی تقریباً تنها «ملای لنگ» و «ملای کور» بر میخیزد نه نوابغ روشنگری و اندیشمندان راهگشای تغییر و پیشرفت!
بر همین بستر فرهنگی ـ روانی است که سازمان جهنمی آی ایس آی پاکستان به مدد سایر اهریمنان دور و نزدیک طئ 3 دهه اخیر توانسته است؛ پروژه های افغانستان بربادکن جهادی و طالبی را پیروز مندانه طرح و تطبیق کند که پیامد های شوم و شنیع همراه با قبیح ترین جنایات و به فرمودهء قرآن مجید «فساد فی الارض» آنها ـ آنهم در محیر القول ترین سطوح را همه روزه و حتی هر ساعته شاهــد و ناظریم.
«یوتیوب» و سایر گستره های انترنیتی پُر از ویدیو ها و اسناد جنایاتی از اینها بر علیه مردم افغانستان؛ دین مقدس اسلام؛ قرآن الهی و مساجد الله است که عرش خداوندی را هم به لرزه می اندازد. این اسناد منحیث المجموع شاید یک فیصد جنایات و چور و غارت و توحش جهادی ـ طالبی را منعکس کرده نتواند؛ ولی در هرحال «مشت نمونهء خروار» میتواند محاسبه گردد.
در اندیشه های علمی و آزمون شدهء جنبش های چپ در سطح جهان و تاریخ؛ واژه های «جنبش، حزب، دولت، ملت، مردم، طبقه، قوم، نژاد...» افاده واقعیت های قراردادی اند و به اصطلاح شخصیت حکمی دارند؛ نه شخصیت حقیقی. بنابر این؛ آنچه برای اندیشهء مترقی ی بشری محور و محراق است؛ «انسان زنده» میباشد و بس. «انسان زنده» صرفاً به معنای معکوس انسان مُرده نیست؛ بلکه انسان یا بشر با تمامی استعداد ها و ملکات و توانایی ها و ناتوایی هایش را مدنظر دارد.
این «انسان زنده» است که می اندیشد و اندیشه تولید میکند. از آنجائیکه ما «بشر اولیه» نیستیم و نوع بشر هزاران سال پیش از ما بوده؛ زیسته؛ کار و اندیشه و تولید نعمات مادی و معنوی کرده است؛ لذا بنابر خصوصیت بشری؛ عالمی از یافته ها و تجربه ها یعنی تولیدات اندیشه ای خود را برای مان به میراث گذاشته است. لهذا «انسان زنده» امروز پیش از همه و در گام اول «یاد گیری» میکند و باید «یاد گیری» کند؛ چرا که در غیر آن ناگزیر است تاریخ بشر را از نخستین لحظات آن تکرار کرده برود!
به خاطراینکه منظور و مراد در این زمینه را هرچه بهتر متوجه گردید؛ لطفاً به متن زیر دقت فرمائید که من از یاد داشت های خود بر گزیده ام و غالبا در آن از داده های دانشگاه مجازی «ویند» بهره گرفته ام:
تاریخچهء تطور و تکامل «یاد گیری»:
نوع بشر راه بس دور و نهایت درازی را پیموده تا به مرحلهء کنونی رسیده است. در گذشته؛ حتی در همین یک قرن پیش؛ بهترین دماغ ها و نبوغ های بشری هم ناگزیر بودند در خط السیر پُر پیچ و طولانیی تکامل بشری؛ میانبُر بزنند و بحث و فحص در بارهء هر یک از جهات حیات بشر را نه تنها از نیمه بلکه از یک صدم و در بهترین حالت از یک دهم آغاز نمایند.
اکتشافات باستانشناسی و کیهانشناسی و سالیابیی قدمت عالم و عناصر و پدیده ها و اتفاقات آن؛ طئ قرن بیستم و انطباق آنها بر معادلات ریاضی و استخراج نتایج از محاسبات بسیار دقیق؛ مبرهن ساخت که پیشینهء گونه های بشر نما؛ 10 تا 25 میلیون سال عقبتر است؛ منتها این در حالی است که آن موجود حیه ایکه ـ یک شعبه اش ـ در پویهء زمان؛ بالاخره به بشر تکامل یافته؛ در 50 میلیون سال پیش ـ حین شروع «حیات جدید» در اوایل دوران جیولوژیکیی سنوزئیک؛ در کرهء زمین ـ پیدایش یافته بوده است.
در 10 میلیون سال پسین؛ این موجود به درجه ای از تکامل صعود می کند که تکوین اساسی ترین ممیزهء بشری یعنی «فهمیدن و یاد گیری» ـ البته به تأنی ای تقریباً غیر قابل تفکیک با کنش ها و واکنش های ذهنی در سایر حیوانات ـ در وئ آغاز گردیده و رشد آن ادامه کسب می نماید.
طوریکه در آن برهه های نخستین؛ یاد گیریی فقط یک موضوع (مثلاً آشنایی با یک ابزار سنگی و کاربُرد آن) در حدود یک میلیون سال زمان می گرفته است (برابر عمر حداقل 30000 نسل).
طور نمونهء ساده؛ فهم و یاد گیری ی افروختن و استعمال آتش که امری خیلی ها متأخر یعنی مصادف به نیمهء دوم «عصر حجر» است؛ 40000 سال وقت را احتوا نموده است (برابر عمر کم از کم 1000 نسل).
پس از ابداع خط؛ یاد گیریی مطلبی که کودکان امروز دنیای مدرن؛ در یک روز آنرا فرا می گیرند؛ برای صاحب دماغی چون ارشمیدس به صرف یک عمر؛ نیاز داشته است.
از دو سدهء پیش تا ابداع مدارس سنتی ی کنونی؛ 10 مطلب؛ یک واحد درسی تعریف می شده ولی برای فرا گیری و نشست همان اندازه اطلاعات در مغز به 9 ماه زمان احتیاج بوده است.
پس از انقلاب الکترونیک و خلق سی دی های انترکتیف همراه با فشرده سازی ی اطلاعات در حجم کم؛ امکان انتقال 800 صفحه مطالب نسبتاً پیچیده به مغز بشر؛ در کمتر از یک هفته میسر گردیده است.
اینک با آغاز هزارهء سوم؛ همه گان می توانند ببینند و دریابند که حل میلیون ها معادله توسط یک پردازشگر الکترونیک (مخلوق بشر) در چند صدم ثانیه صورت می پذیرد.
در همین حال؛ توسط شبیه سازی ی فضای سه بُعدی با به کار گیریی کمپیوتر ها و ترکیب دنیای مجازی با تصاویر واقعی به همراه ابزار های جانبی برای متمرکز کردن کلیه حواس؛ زمان مورد نیاز برای یاد گیری و درک یک مطلب (کمپلکس معین از اطلاعات تک زمینه ای) در مغز بشر؛ فقط به چند ساعت محدود کاهش پیدا کرده است.
چشم انداز آیندهء نزدیک به گونه ایست که به کمک مهندسیی (DNA) و شروع به کارِ بایو ـ کمپیوتر ها به همراه تکمیل مودل سازی ی مغز بشر؛ انتقال مستقیم اطلاعات به مغز؛ فقط به کمتر از چند ثانیه نیاز خواهد داشت!
برای آنکه مصداق مطالب بالا را یافته و در تصور آورده بتوانیم؛ باید مجموعهء بنی نوع بشر را به شکل یک مخروط فرض کنیم. در این مخروط جامعهء افغانستان و اکثر کشور های خاور میانه و آسیای میانه و افریقا در انتهای قاعدهء این مخروط قرار دارد.
لذا مطالب بالا صرف در رأس مخروط یعنی در بخش عالیهء جوامع پیشرفته؛ صدق میکند. تصور میکنم ما غالباً در جایی قرار داریم که خواندیم «از دو سدهء پیش تا ابداع مدارس سنتی ی کنونی؛ 10 مطلب؛ یک واحد درسی تعریف میشده ولی برای فراگیری و نشست همان اندازه اطلاعات در مغز به 9 ماه زمان احتیاج بوده است.»
برای دریافت و به تصور آوردن این مفهوم ـ با اینکه خالی از ثقلت نیست؛ اما خوب است که به یک سلسله از شاخص های جهانی ی معاصر دقت کنیم. با کمال تأسف کشوری به نام افغانستان در جداولی که از این شاخص ها وجود دارد؛ قطعاً غایب است؛ همین غیابت؛ خود بدین معنی است که چنین کشور در قرن بیست و حتی 19 زنده گی نمیکند و شاید به کمک حدس و تخیل بتوان آنرا در کدام گوشه ای از قرن 18 تاریخ تداعی کرد.
لذا ناگزیر جای کشور های همسایه؛ ایران، تاجیکستان و پاکستان را درین شاخص ها می بینیم و بعد چیز های از کشور خود به پنداشت خواهیم آورد.
يكي از مهمترين شاخصها در بررسي توسعهء علمي (قبل از همه پروسهء یادگیری) هر كشور، سهم اعتبارات تحقيقاتي به ازاي توليد ناخالص ملي است که با مخفف (GDP) شناخته میشود. در جدول نمایه های GDP، (4.9%) سهم ایران (2.9%) سهم تاجیکستان و (1.8%) سهم پاکستان میباشد. رقم (4.9%) اوسط جهانی است.
شاخص كليدي ديگري كه به عنوان معيار توليد علم در رتبهبندي كشورها مطرح ميگردد، تعداد مقالات چاپ شده در مجلات معتبر علمياي است كه توسط مراكز علمي معتبر بينالمللي نمايه ميشود.
حتی ایران در اين شاخص وضعيت مطلوب و سهم چنداني در توليد علم جهاني ندارد (در سال 2003 سهم آن در توليد علم جهاني حدود 25/0 درصد بوده است در حالي كه آمريكا 31 درصد، انگلستان 7 درصد، ژاپن 9/6 درصد، آلمان 7/6 درصد و تركيه 1 درصد سهم داشته اند)
شاخص مهم ديگر، تعداد پژوهشگران به ازاي يك ميليون نفر جمعيت ميباشد كه در ایران حدود 750 نفر برآورد شده است. اين رقم در قياس با متوسط جهاني كه 1000 نفر در یک میلیون نفر و يا در قياس با كشورهاي پيشرفته كه حدود 3000 نفر در یک میلیون نفر است بسيار كم ميباشد. محققان نيروي محركه پژوهش و فناوري و توسعه علمي كشور ها ميباشند.
در شاخص مطالعهء کتاب و مواد خواندنی؛ کشوری مانند ایران دارای اوسط سرانه 2 ساعت میباشد و افغانستان؛ اینجا نیز در فیصدی نمی آید.
در عین حال باید وضاحت بخشید که منظور از «یاد گیری» صرفاً خوانش کتاب ها و دروس مکتب و مقالات و بیانات استادان و دانشمندان نیست. «یاد گیری» در بشر از فردای تولــد آغاز میگـردد. نخست اندیشه ها و یاد واره های غالباً عجیب و غریب و باطل و خرافی ی پدر و مادر و پدر بزرگ و مادر بزرگ و سایر اطرافیان و سپس کوچه گی ها و همبازی ها و بالاخره ملا و آخوند محله؛ لوح سپید دماغ کودک را سیاه میکند. معمولاً در جوامعی مانند افغانستان تا شش ساله گی که دوران «نقش کالحجر شدن» یاد گرفته ها ست؛ دسترسی ی کودک به اندیشه های ثابت و صائب و از آزمون به در شده در مورد جامعه و جهان و طبیعت و ماورای طبیعت؛ غیر ممکن است و از آن پس نیز از نادرات میباشد.
بر علاوه دوران کودکی در فرزندان جامعهء ما و جوامع مماثل؛ با محرومیت ها و آفــات و آسیب ها (تروماها) و امراض بیحد و حصر توأم میباشد که قوام روان سالم در آن ها را تقریباً ناممکن میگرداند.
فقط یک نگاه به وضع اطفال خیابانی و روی تجمع های کثافات و مدفوعات، اطفال سرگردان در کوچه ها و بیشه ها و عقب رمه ها و گله ها، اطفال بیغوله های قبیلوی و محلات کوچگیری و جوگی گری و دهات دور دست افغانستان که تعداد آنها سر به میلیون ها میزند و چند سالی بعد ترکیب غالب جامعه را همان ها میسازند؛ کافیست تا حقیقت وحشتناک قوام بد روانی و کوایف بد یاد گیری ها و بد باوری های نهادینه شده در آنها را پیش چشم مجسم نمائیم!
تازه این روال به همین جا ها خاتمه نیافته و غالباً تا اخیر عمر فرد منجمله به علت مداومت سلطهء بدفرهنگی و بدآموزی ی حاکم در جامعه و جهان؛ تداوم می یابد.
بالاخره ناچار بخش بیشتر جنبش چپ نیز از همین گونه جوانان و مردان و زنان درست میشود.
اجازه دهید بیش از این؛ موضوع را باز نکنم که تحمل پذیر نیست!
پاشنهء آشیل جنبش چپ افغانستان
اصطلاح «پاشنهء آشیل» از افسانهء مربوط به آشیل (Achilles) قهرمان اساطیری یونان گرفته شده که بر حسب آن مادر آشیل برای اینکه او را در مقابل خطرات و بلایای احتمالی مصئون سازد و به عبارت دیگر فرزند خود را «روئین تن» کند؛ او را در طفولیت در رود خانهء مقدس «استیکس» تقدیس مینماید. و چون طفل را از پاشنه پا گرفته و در رود خانه فرو می برد، فقط قسمت پاشنه و قوزک پایش از آب بیرون می ماند و این دیگر؛ تنها نقطهء آسیب پذیر اوست که در جنگ معروف تروا؛ اصابت تیر مسمومی به پاشنه پا موجب مرگ این قهرمان روئین تن میگردد.
اصطلاح «پاشنهء آشیل» در مقالات و مباحث سیاسی بسیار به کار میرود و اشاره به نقطهء ضعف و آسیب پذیری ی یک رژیم یا حکومت یا شخصیت و یا جنبش سیاسی است. از این رو بحث «پاشنه آشیل جنبش چپ افغانستان» بحث کلیدی و فوق العاده پر اهمیتی است.
در محدودهء مقاله حاضر؛ فرض ما بر این است که جنبش چپ افغانستان منحیث شخصیت حکمی و آحاد یعنی «انسان های زنده»ء تشکیل دهندهء آن منحیث شخصیت های حقیقی هرکدام بالنوبه یک آشیل اند. پاشنه آسیب پذیری داشته اند که از همانجا در گذشته ضربت دیده اند. اینک بائیست با بهره گیری ی صائب و سلیم از تجربه های فراهم آمده؛ پاشنه و نقطه آسیب پذیر در خویش را به درستی بشناسند و سعی در رفع آسیب پذیری ی آن نمایند.
میدانیم که جنبش چپ به هیچ وجه به ثروت و قدرت سیاسی و نیروی سنت ها و عنعنات و سایر امتیازات که طبقات حاکمه دارند؛ متکی نیست؛ در حال حاضر نیروی مادی و معنوی بین المللی هم در آن سطح وجود ندارد که بتواند از چپ افغانستان حمایت معنوی و سیاسی و دپلوماتیکی نماید؛ ولی در مقابل جنبش چپ؛ برحق ترین روند سیاسی دیروز و امروز و فرداست، برای اینکه بیانگر منافع، رنج ها و آرمانهای اکثریت نزدیک به اتفاق نفوس کشور و بیانگر منافع و رنجها و آرمانهای انسان زحمتکش در سراسر جهان و بشارت دهندهء آیندهء روشن و حداقل عادلانه تر از بهترین اوضاع موجود در دنیاست.
ثروت بلافصل جنبش چپ دانش سیاسی و تشکیلات است.
توأمان دانش سیاسی و تشکیلات حیثیت همان رود خانهء مقدس «استیکس» برای آشیل را دارد. ولی در عصر امروز ما ـ چون مادر آشیل ـ؛ آن محدودیت را نداریم که پاشنه پایمان از دریای مقدس بیرون بماند. حد اقل با بستن ریسمانی در کمر میتوانیم با تمام وجود درون آب مقدس برویم و در نتیجه نقطهء آسیب پذیری در جسم و روح مان باقی نماند.
منظور ما از دانش سیاسی جنبش چپ؛ چیز هایی نیست که در مکاتب و دانشگاه ها تحت عنوان «علم یا علوم سیاسی» تدریس میگردد. آنها در بهترین حالت میتوانند جزئی از این کُل در حساب آیند. دانش سیاسی جنبش چپ دانش تغییر وضع موجود در جامعه و جهان است. لذا برای آنکه چیزی را بتوان تغییر داد باید آنرا شناخت. لذا اساس دانش جنبش چپ نمیتواند چیزی کمتر از جهانشناسی باشد؛ و فقط در عصر ماست که این جهانشناسی میتواند و باید ساینتفیک باشد. چیزی کمتر از این در فضا ـ زمان (time-space) ما نمیتواند معادل رود مقدس استیکس برای آشیل باشد. چیزی کمتر یا انطرف تر از این؛ فقط سراب است!
و اما تشکیلات:
در یونان باستان اندیشهء بشری ـ در همان باریکهء رأس مخروط! ـ به حدی انکشاف کرده بود که اندیشمندانی گفتند: جهان و هستی از اجزای کوچک نهایی یعنی اتوم ها تشکیل شده است. این باور در سیستم فکری «اتومیسم» خیلی شاخ و پنجه یافت و فقط زمانی اعتبار خود را از داد که اتوم در قرون اخیر به طریق فیزیکی و کیمیاوی شناخته شد و بر علاوه تجزیه گردید.
این درست است که اتوم کوچکترین جزء عناصر (شامل جدول دوره ای عناصر) میباشد و در صورت تجزیه؛ دیگر خاصیت آن عنصر را از دست میدهد؛ اما برای اینکه از تودهء اتوم ها؛ پدیده ای به وجود آید؛ باید آنها در واحد بنیادی ی دیگر تعامل و ترکیب انجام دهند. این واحد پایه ای ی پدیده ها مولیکول است و در موجود حیه ساختار های مالیکولی؛ در واحد بنیادی ی دیگر؛ به هم می آمیزند که سلول یا حجره نامیده میشود. موجود زنده عبارت از تعامل ویژه و متفاوت و فوق العاده ظریف سلول هاست.
بدینگونه آخرین و متکاملترین الگوی سازمان و تشکیلات که طبیعت به وجود آورده ساختار مبتنی بر سلول هاست که ارگانیزم خوانده میشود. اکنون به برکت پیشرفت های گسترده در علوم بیولوژی و کیمیای عضوی (شیمی آلی)؛ اینکه ارگانیزم مخصوصاً در بشر چطور کار میکند؛ به خوبی شناخته شده و این پروسه الی اعماق اطلاعات ژنتیکی در هستهء سلول ها؛ پیشرفت شگرفی نموده است.
بدین جهت تقلید خلاقانه از این الگوی ناب و شگرف طبیعت؛ دیگر ممکن گردیده است. لذا اکنون ساختار های نظامی و شبه نظامی و تشکیلات عمودی و افقی که تا کنون در سازماندهی جنبش ها و احزاب رایج بوده میتواند تدریجاً به سوی سازمان ارگانیگ؛ دستاورد میلیونها سالهء تکامل طبیعت میلان نماید. از روی این الگوی آفرینش؛ کاستی ها و ناراستی ها و افزوده ها و کم بوده ها به سنجش گرفته شده و بازسازی و اکمال گردد.
شاید تکرار زاید باشد که بگوئیم سلول سازندهء این ساختار شبه ارگانیک و ارگانیک، همان «انسان زنده» محور اندیشهء معاصر چپ است که متأسفانه چنانکه گفته آمدیم خاصتاً در جامعهء ما اکثراً سلول سالمی نیست و محتاج درمان ها و مواظبت های بسیار میباشد.
نیز باید خاطر نشان ساخت که با تقلید یا الگو برداری از نمونهء سازمان و ارگان طبیعت؛ ما نمی توانیم بلافاصله حریف چیزی شویم که میلیونها سال عملکرد قوانین تکامل به آن منجر گردیده است؛ وانگهی عالیترین ارگانیزم طبیعت هم در برابر جریانات و حوادث محیط و ایکو سیستم بیمه شده نیست؛ چنانکه یک حملهء «سینه بغل» قادر است؛ زیباترین و خوش ترکیب ترین ارگانیزم را از کار بیاندازد و یا یک بی نظمی در ریتم حرکات قلبی و مغزی؛ منجر به مرگ مقتدر ترین و پر نبوغ ترین فرد روی زمین گردد.
با تمام اینها دستاورد های پروسهء تکامل؛ ابهت و عظمت بی نظیر دارند و جداً قابل تدقیق، نمونه برداری و پیروی مبتکرانه؛ آگاهانه و خلاقانه اند. معلوم است که درین راستا سخن بسیار میباشد ولی در اینجا بنابر اهمیت غیر قابل تخمینی که مغـز برای موجود حیه دارد؛ باید به تأکید خاطر نشان ساخت؛ چنانکه تجارب عدیدهء تاریخی هم به اثبات رسانیده است؛ کمیتهء مرکزی، بیروی سیاسی، شورای عالی و مخصوصاً شخص رهبر نمیتواند جانشین مغز در سازمان ارگانیک جنبش چپ؛ به ویژه در عصر حاضر گردد.
کمترین پیشنهاد در زمینه این میتواند باشد که در جنب هیأت اجرائیه جنبش چپ (که ترجیحاً در وجود جبهه متحد متشکل از سازمانها و نهاد ها و شخصیت ها حایز مرکزیت خواهد بود)؛ تام الوقت بائیست حتماً یک اکادمی ی تحقیقاتی با کادر ها و صلاحیت ها و توانایی های لازمی فعال باشد که بر تمامی جریانات ریز و درشت با میتود های دقیقاً علمی برخورد نموده؛ به دقت ریاضی صحت و سقم و خطا و ثواب حرکات و اقدامات و رویداد ها و پیش آمد ها را پیوسته در صفوف خود و هکذا درکشور و منطقه و جهان بر رسی و مداوماً با کادر اجرایی متقابلاً همکاری و تفاهم و تشریک سعی و عمل نماید.