افغانستان در آستانهٔ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد. انتخابات عالیترین نمایش دموکراسی است؛ اما این دموکراسی در زیر سایه ناتو در گهوارهٔ نظامهای انتخاباتی در افغانستان با مرض جعل و تقلب مصاب گردید و جان سپرد. نتایج حاصله از نظامهای انتخاباتی استقرار نظامهای ناعادلانه، استبدادی ناکارآمد و ضعیف، تشدید بحران، گسترش پهنا و بستر تروریسم و طالب، غارت، چپاول، فساد، فقر، ناامیدی، از هم گسیختن شیرازههای اجتماعی، برانگیختن تضادهای قومی و غوطهور ساختن افغانستان در درون امواج طوفانها بود.
واژههای «دموکراسی» و «انتخابات» که مقدم اش گشایشگر دریچهٔ امید برای مردم افغانستان بود، رنگ باخت و به صحرای ناامیدی سفر کرد.
به باور سران کاخ سفید، انتخابات، یکی از بارزترین اقلام صادراتی آمریکا است که در سایهٔ اشغال، طعم مزیت دموکراسی را برای مردم افغانستان ارزانی فرمود.
اما هدف اصلی آمریکا از کارزار انتخابات در افغانستان، پوشش اشغال و صیقل بخشی اهداف استراتیژیک، مشروعیت بخشیدن نظام تحتالحمایه، تحکیم پایههای استعماری و نماد فرآوردههای لشکرکشی آن کشور برای نمایش استقرار نظام دموکراتیک دردید جامعه جهانی و شهروندان آمریکا میباشد.
آمریکا، کشوری که تاکنون حدود 1.3 تریلیون دالر به خاطر اهداف استراتژیک اش در افغانستان سرمایهگذاری نموده است، چگونه ممکن است، تا مقدرات سیاسی جامعه افغانستان را روی کف دست آدم ناآشنا و تصادفی بگذارد، تا برخلاف اراده کاخ سفید از درون صندوق آهنین انتخابات سر بیرون آورد؟
اما سوگوارانه، انتخابات سال روان دریکی از برهههای بحرانی افغانستان در درون دود باروت صورت میگیرد. هرگاه به طرز معجزه آمیز این انتخابات مسیر عادلانه و شفاف را پیماید و منتج به استقرار نظام فراگیر، شایسته سالار و مشارکت ملی گردد، کمترین مفاد آن انهدام پایههای طراحی شدهٔ نظام امارتی است که در اسلام آباد پاکستان مهندسی شده است.
سوگوارانه رخنمایی تصاویر تقلب آمیز انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی پیشین که تحت سایه حضور آمریکا در افغانستان، برتافته شد، این امیدها را مکدر ساخته و به گمان اغلب دولت برآمده از انتخابات آتی کماکان بدون هیچ لغزشی در مسیر معاملات سیاسی و اهداف آمریکا شاهراه برنامه ریزی شده را طی خواهد کرد و در گذرگاه جنگ و خشونت و در سمت پروژههای استراتژیک آمریکا پیش خواهد رفت.
رسانههای جهانی در جهان، رخدادهای سیاسی از جمله پروسه انتخابات در افغانستان را از نزدیک دنبال نموده و چالشهای اساسی آن را تصویر میبخشند.
اخیراً گزارشگر روزنامه گاردین بنام «اما گراهام هریسن» با بازدید از افغانستان و ضمن گفتگو با شهروندان جامعهٔ افغانستان گزارشی را تهیه نموده وانرا تحت عنوان «رای دادن به معنای دیوانگی است. خشونت و تقلب انتخابات را تحت سایه قرار داده است» به نشر سپرده است.
نویسنده در نخستین کلام اش اظهار میدارد: افغانستان باید طی این هفته رئیس جمهور جدید را انتخاب نماید. اماهمه انتخابات در یک دهه گذشته با تقلب وخشونت روبرو بوده است. نظر سنجی ها نشان میدهد که این نگرانی ها در حال افزایش است. ممکن است بدترین وضعیت در جریان انتخابات، رُخ دهد.
این در حالی است که جنگ با شدت بی سابقه ای درجریان است. تنها هفته گذشته زمانی که طالبان یک بیمارستان را درجنوب مورد حمله قرار دادندو یک حمله هواپیمای بدون سرنشین آمریکا به گروه از مردم در شرق افغانستان تلفات سنگینی بجا گذاشت.
نویسنده گاردین با توجه به تجارب تلخ پیشین پروسهٔ انتخابات دیدگاه خود را مطرح نموده اذعان میدارد: «انتخابات امسال به طورمؤثرتکرار مسابقات انتخابات سال ۲۰۱۴ است. هنگامی که نتایج آن آنقدر با کلاهبرداری پیچیده شدو به شدت مورد اعتراض قرارگرفت، تا که آمریکا مجبور شد برای بنیادگزاری دولت وحدت ملی قدم بردارد.»
درین انتخابات به تعداد ۱۸ کاندیدا وجود دارد اما فقط دو مرد که شانس واقعی پیروزی دارند، رئیس جمهور فعلی اشرف غنی و رییس اجراییه عبدالله عبدالله است که مدت پنج سال، خصومت تلخ یی را زیر چترحکومت وحدت ملی خود گذرانیده اند وهردو معتقدند که اکنون می توانند کنترل دولت را به دست گیرند.
اما در حالی که هر دو مرد دارای تکت قوی هستند، بنظر میرسد درین انتخابات تقلب بیشتر غیرقابل اجتناب است و احتمالاً سبب نگرانی امنیتی وسرخوردگی سیاسی خواهد شد. بسیاری از تحلیلگران بیم دارند که این مسابقه بطور مجددهمچون مسابقات سال ۲۰۱۴ باعث تکرارمنازعات جدال برانگیزونتایج آمیخته باجعل رادربرخواهد داشت.
نویسنده با نقل از یکی ازشهروندان افغانستان مبتنی برواکنش جامعه حول کارزار انتخابات اذعان میدارد «بعد ازانتخابات کشور دربحران غوطهورخواهد خواهد شد وافغانستان را به سمت فروپاشی سیاسی همه جانبه سوق خواهد دادکه پیامد آن به طرزبالقوه تیغ طالبان را آبداری نموده وپروسه صلح راتضعیف خواهد ساخت»
نویسنده، شرایط امنیتی وسطح نارضایتی جامعه از دولتمردان موجود را مورد کنکاش قرار داده مینگارد:«حتی در مناطق امن، برخی از رای دهندگان پس از پنج سال از حکومت غنی و عبدالله، که آنها نتوانسته اند خشونت را مهار نموده، برای جلوگیری ازبحران اقتصادی، یامقابله بافسادی که درسراسرکشور و درتمام سطوح دولت وجود دارد مقابله کنند، به ستوه رسیده اند.
از جمله ۷۳۶۶ مرکز رای دهی، حدود یک سوم آن بسته خواهد شد، زیرا نیروهای امنیتی نمی توانند از آنها محافظت کنند، همچنان به علت فقدان نقشه های محلات رای دهی از سوی حکومت، پیدایش مراکز الترناتیف رای گیری برای رای دهندگان دشوارخواهد بود»
نویسنده رویکرد تقلب واثرات تاریخی آن را مورد نگرش قرار داده خاطر نشان میسازد:«حتی اگر شهروندان افغانستان بدون توجه به نگرانی های امنیتی به حد کافی به مراکز رای دهی حضور یابند، هنوز هم نگرانی های جدی درباره تأثیرات تقلب باتوجه به پیشینه های انتخابات قبلی که در مقیاس بزرگ مهندسی شده بود، باقی خواهد بود.
شدت فساد ناشی از سیستم انتخاباتی در اوایل این ماه زمانی به نمایش درآمد که روسای سابق هر دوکمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی همراه با ۸ تن از همکاران شان، در پیوند باتقلب در پروسه انتخابات به مدت ۵ سال زندانی گردیدند.»
نویسنده به واکنش نمایشی کاخ سفید حول انتخابات اشاره نموده اذعان میدارد «ضربات بیشتر به اعتمادرای دهندگان زمانی وارد آمد که قبلأ ایالات متحده مبلغ ۱۶۰ میلیون دالر کمک مالی را برای افغانستان به استناد به فساد دولت و پیوند آن به تصمیم انتخابات، قطع نمود»
از نظر نویسنده، سیستم جدید بایومتریک که برای تشخیص هویت رأی دهندگان است، برای کاربران آن غرض استفاده درست، آموزش صحیح داده نشده است و نمیتواند نقش موثر را در جلوگیری از تقلب ایفا نماید.
یکی از بارزترین شاخص انتخابات موجود، آمیزش رنگهای سرخ، سیاه وسبزسیاسی است که بدون توجه با ماهیت سیاسی دولت هاوماموریت راهبردی آن، توسط اندرکاران «چپ نما» در یک مسابقه کمنظیر دردرازنای حیات سیاسی سازمانهای چپ وترقیخواه در نهایت درفش بازیگران اصلی جهانی بویژه آمریکا را پررنگ ساخته است.
چپ به خاطر بقا وحفظ هویت سیاسی اش، نیاز به بازنگری فکری واندیشوی دارد ونجات آن در دستور کار تاریخ قرار دارد؛
با احترامات بی پایان
لندن، سپاتمبر ۲۰۱۹
منابع:
Guardian‘Voting means you’re crazy’: violence and fraud overshadow Afghanistan poll،sun 22sep 2019
By Emma Graham-Harrison in Kabul