نشست موسسه "والدای" با حضور ولاديمير پوتين رئیس‌جمهور روسیه آغاز شد. در نشست امسال بیش از ۱۳۰ نماینده از روسیه و ۳۰ کشور دیگر جهان حضور داشتند و در مورد تحولات بین‌المللی و نقش روسیه در جهان صحبت کردند. تمرکز اصلی نشست امسال اوضاع خاورمیانه و تهدید تروریسم است.

باشگاه مباحثه والدای در سال ۲۰۰۴ راه‌اندازی شد و از آن سال همه‌ساله نشست‌هایی را با شرکت اندیشمندان و مقامات بین‌المللی برگزار می‌کند.

به گزارش شبکه تلویزیونی راشاتودی، ولادیمیر پوتین گفت مجمع بین‌المللی والدایی (نشست صلح و جنگ) برای روسیه اهمیت زیادی دارد زیرا در آن نمایندگان کشورهای مختلف دیدگاه‌های خود را درباره مسائل جهان مطرح می‌کنند. امسال تمرکز بحث‌ها در این مجمع مسائل مربوط به جنگ و صلح است. این مسئله در طول تاریخ دغدغه بشریت بوده است. حتی در دوران باستان درباره ماهیت و عوامل جنگ و استفاده درست یا نادرست از زور و نیروی نظامی بحث می‌شده است. همیشه این سؤال مطرح بوده است که آیا همیشه همراه با توسعه تمدن‌ها جنگ نیز وجود داشته است یا اینکه اختلافات و مناقشات بدون جنگ قابل‌حل است. تولستوی نویسنده مشهور روس در داستان مشهور خود موسوم به جنگ و صلح، گفته است جنگ ضد طبیعت انسان است و صلح همانند ماه برای انسان‌ها در مسیر صلح و زنده‌گی توأم با آرامش است. صلح ایدئال انسان است.

پوتین در ادامه افزود ما شاهد ظهور نیروی اتم بودیم و کاملاً روشن بود در جنگی جهانی با تسلیحات اتمی هیچ برنده‌ای وجود نخواهد داشت و در نتیجه استفاده از تسلیحات اتمی همه نابود می‌شدند. بعد از آن ما شاهد پایان جنگ سرد و پایان رویارویی ایدئولوژیک بودیم؛ اما اساس مناقشات ژئوپلیتیک همچنان باقی است. همه کشورها منافع مخصوص به خود را دارند و شکل‌گیری تاریخ جهان همیشه با رقابت میان کشورها همراه بوده است که کاملاً طبیعی است. باید توجه داشت این خطر وجود دارد رقابت اقتصادی و سیاسی و نظامی میان کشورها می‌تواند به رویارویی نظامی تبدیل شود و از کنترل خارج شود. به‌ویژه این مسئله در مرزهای مشترک میان کشورها اهمیت زیادی پیدا می‌کند و معمولاً کانون مناقشات است.

پوتین افزود اکنون ما شاهد حل مسئله هسته‌ای ایران هستیم. دیگر هیچ تهدیدی از جانب ایران نیست و در گذشته نیز چنین تهدیدی وجود نداشت؛ بنابراین شرکای آمریکایی ما دیگر دلیلی ندارند که بخواهند سیستم دفاع ضد هوایی را در شرق اروپا ایجاد کنند. در واقع آمریکایی‌ها در این خصوص فریبکاری کردند. در واقع تهدیدی فرضی که آمریکایی‌ها بهانه قرار داده بودند اصلاً وجود نداشت. در واقع هدف آن‌ها از این طرح این بود که توازن استراتژیک منطقه را بر هم بزنند تا نه فقط سلطه خود را گسترش دهند بلکه اراده خود را بر دیگران تحمیل کنند. در هر حال این تحولات بسیار خطرناک است و برای همه از جمله خود آمریکا مضر است. عامل بازدارندگی تسلیحات هسته‌ای دیگر ارزش خود را از دست داده است.

رئیس جمهور روسیه ادامه داد: با تغییر ماهیت جنگ، شکل آن نیز تغییر یافته است و بیشتر حالت روانی گرفته است و جنگ تحریم‌ها بالا گرفته است و اکنون در رسانه‌های عمومی بیش از همه جریان دارد. جنگ تحریم‌ها به‌عنوان ابزاری برای از میدان به در کردن رقبا استفاده می‌شود. همچنین بهانه‌هایی نیز تراشیده می‌شود تا طرف آمریکایی طرف‌هایی را که این تحریم‌ها را نقض می‌کنند، مجازات کنند.

پوتین با اشاره به مجازاتی که برخی بانک‌های اروپایی به بهانه نقض تحریم‌ها مجبور به پرداخت به آمریکا شدند، اشاره داشت: این نشان می‌دهد که آن‌ها تلاش می‌کنند متحدان خود را با تحمیل شرایطشان، افزایش بدهند تا به گفته خود، دنیا جای امن‌تری شود. این در حالی است که در حوزه اقتصادی و دیگر حوزه‌ها، این مصالحه است که باعث می‌شود روابط بهتری حاصل و مشکلات حل و فصل شود.

وی افزود: در حالی که در گذشته همواره صحبت از آزادی جریان اطلاعات می‌شد، تلاش گسترده‌ای صورت می‌گیرد در انتشار اطلاعات بی‌طرفانه، مشکل سازی عمدی صورت گیرد و هر دیدگاهی را که نظر آنان متفاوت باشد، با تبلیغات و پروپاگاندای نظامی، به حاشیه رانده می‌شود و کسانی که مدعی آزادی بیان هستند، به روسیه مارک و برچسب دشمن را زده‌اند.

وی با اشاره به استفاده نامشروع از نیروی نظامی و پیامدهای چنین اقدامی گفت: ما آنچه را که در خاورمیانه روی داده است، شاهدیم. تلاش‌هایی از بیرون صورت گرفت تا این منطقه را شکل بدهد و نتیجه‌این شد که این منطقه شاهد از میان رفتن دولت‌ها، افزایش تروریسم شد و جهانیان با خطر هر چه بیشتری از سوی نهادهای تروریستی مانند داعش روبرو شدند.

پوتین با اشاره به جنایت‌های گروه داعش ادامه داد: این گروه دشمن بشریت، تمدن و فرهنگ است و حتی با اسلام نیز دشمنی دارد! زیرا فقط در کلام، مدعی اسلام است و هیچ نسبتی با آن ندارد ولی غرب تروریست‌ها را به دو گروه میانه رو غیر میانه رو تقسیم کرده است. حال شاهد درگیری‌های عمده‌ای بین نیروهای تروریست مانند جبهه النصره و دیگر گروه‌های القاعده هستیم که با همدیگر درگیر هستند. آن‌ها بر سر پول، تقسیم ثروت و سرزمین‌های تحت کنترل می‌جنگند که هیچ پایه عقیدتی ندارد.

وی افزود: شمار گروه‌های تروریستی افزایش یافته و زیر ساخت‌های آنان تقویت شده است و حتی این گروه‌های به‌اصطلاح میانه رو نیز دست به فعالیت‌های تروریستی زده‌اند. از این رو، باید گفت تلاش‌های طرف آمریکایی نتیجه‌ای نداشته است. آمریکا در عین اینکه مدعی است در حال مبارزه با تروریسم است، از این گروه‌ها برای پیشبرد منافع خود بهره می‌گیرد. نمی‌توان با استفاده از تروریسم، به موفقیت دست یافت یا از گروه‌های تروریستی برای ساقط کردن برخی دولت‌ها استفاده کرد زیرا این تصور، توهمی بیش نیست و نمی‌توان با چنین گروه‌هایی به زمینه‌این مشترک دست یافت. اوضاع لیبی مثالی روشن در این خصوص به شمار می‌آید.

پوتین گفت: تروریسم برای همه از جمله روسیه، یک تهدید به شمار می‌آید. ما به‌خوبی در کشور خود با این مقوله آشنایی داریم. شهرهای ما در روسیه، با همه قالب‌های تروریسم آشنایی دارند و برای همین، بهتر است تلاش‌های جهانی برای مقابله با این اهریمن متحد شود. از این رو، پیشنهاد ما ایجاد ائتلافی ضد تروریسم است که به تازگی در نشست سازمان ملل نیز مطرح شد.

وی گفت: برای همین هم بود که وقتی سوریه از ما در خواست کمک کرد، ما تصمیم به شروع عملیات نظامی کردیم. این عملیات مشروعیت دارد و تنها هدف آن نیز استقرار صلح است و من اطمینان دارم که اقدامات ارتش روسیه تأثیر مثبت دارد و به مقامات کمک می‌کند شرایطی را فراهم آورند که حل و فصل سیاسی به دست آید.

رئیس جمهور روسیه اضافه کرد: در کنار آن، زمینه برای فعالیت‌های تروریستی در سوریه از میان برود و تهدیدی که متوجه کشورهای دیگر است، رفع شود. همچنین حضور کشورهای فرامنطقه ای در اقدامات ضد تروریستی می‌بایست بر اساس قوانین بین‌المللی باشد. البته روشن است که پیروزی نظامی علیه ستیزه جویان، نمی‌تواند حل و فصل کننده همه مشکلات باشد بلکه می‌تواند شرایط لازم را ایجاد کند تا فرایند سیاسی برای ترمیم جامعه سوریه و حضور همگان شروع شود تا مردم سوریه آینده خود را با کمک همراه با احترام جامعه جهانی تعیین کنند نه اینکه با فشار از بالا یا دادن اولتیماتوم و تهدید بخواهند این کار صورت گیرد.

رئیس جمهور روسیه افزود: خاورمیانه همواره مرکز درگیری‌ها بین کشورهای مختلف بود و مرزها و اوضاع سیاسی در منطقه با توجه به خواست قدرت‌های دیگر، تغییر یافته است و پیامدهای آن همواره دلخواه نبود و برای مردم منطقه خوشایند نبود. بسیار اهمیت دارد که به خواست مردم منطقه نیز احترام بگذاریم و رهبران دینی نیز در این فرایند حضور داشته باشند و دیدگاه آنان نیز لحاظ شود. می‌بایست برای مقابله با تروریسم، در خاورمیانه اصلاحات اجتماعی صورت گیرد، می‌بایست بین اسلام واقعی که خواستار صلح، بنیان خانواده و حرمت به سنت‌هاست با نفرت افکنی که تروریست‌ها انجام می‌دهند، فرق قائل بود. می‌بایست نقشه اقتصادی نیز برای توسعه اجتماعی منطقه توسعه یابد. مدارس، شفاخانه‌ها و فعالیت‌های سازنده برای از میان رفتن تروریسم و آشتی سیاسی، توسعه یابند و زخم‌های جنگ نیز ترمیم یابند. می‌بایست ببینیم با کمک کنندگان جهانی و نهادهای بین‌المللی، برای مردم سوریه چه می‌توانیم انجام دهیم.

وی تصریح کرد، جنبشی توسعه گرایانه ایجاد شده است و بین نهادهای نظامی نیز درباره پروازهای امن بر فراز سوریه بین آمریکا و روسیه صورت می‌گیرد. ما با شرکای غربی خود درباره حرکات جنگنده‌های خود تبادل اطلاعات می‌کنیم و این حرکتی در مسیر درست است. سوریه می‌تواند الگویی برای شراکت برای حل و فصل منافع دو جانبه و اهداف مشترک و مدیریت خطرها باشد، چیزی که ما بعد از جنگ سرد از انجام آن ناتوان بوده‌ایم و روسیه نیز تا کنون از یافتن زمینه‌ای مشترک در مقابله با تروریسم ناکام بوده‌اند. می‌بایست در حال حاضر به‌پیش برویم و برای صلح، باهمدیگر همکاری کنیم.