کیست می‌دانی معلم؟ آنکه نازد سروری 

بر همایون نام وی  ، در زیر چرخ چنبری

 

روز معلم یادآور جایگاه والای کسانی است که چراغ دانایی را در تاریکی جهل روشن نگه داشته‌اند.

این روز تنها یک مناسبت تقویمی نیست ، 

فرصتی است برای تأمل در نقش معلم در سرنوشت کشوری که  در نیم قرن اخیر ، درگیر جنگ و بحران  می باشد . 

امروز و درین کسوف تاریخ ، که با معرفت و معارف دشمنی میگردد و نیمی از پیکر جامعه از حق تعلیممحروم ساخته سده اند ، معلمان با  تحمل مشکلات اقتصادی و اجتماعی در دشوار ترین احوال ناهنجارروانی قراردارند . 

اهمیت جهانی و  جایگاه معنوی  معلم

یونسکو از سال (۱۹۹۴ - میلادی ) پنجم اکتبر را روز جهانی معلم نامگذاری کرده است.

تا همیشه بیاد داشته باشیم که : 

معلم، ستون اصلی آموزش و پیشرفت جامعه است.

افغانستان نیز برای هماهنگی با جامعه جهانی، این روز را  از سوم جوزا به سیزدهم میزان تغییر دادهاست . 

اگر به تاریخ تمدن اسلامی و نیز تجربه‌های جوامع توسعه‌یافته امروز بنگریم، می‌بینیم که هیچ جامعه‌ایبدون معارف پویا و معلمان شایسته توان عبور از تاریکی به روشنایی را نداشته است. 

معرفت، بنیان خودآگاهی و رهایی از جهل است و معارف، ابزار نهادینه‌سازی این معرفت در ساختاراجتماعی و جامعه  است که معمار آن معلم می باشد . 

در فرهنگ اسلامی، معلم جایگاهی بی‌بدیل دارد.

پیامبر بزرگ اسلام، رسالت خود را «معلم بودن» معرفی کرده است.

آزادی واقعی تنها از رهگذر رهایی از جهل ممکن است.

این رهایی جز با کسب معرفت و آگاهی حاصل نمی‌شود.

نلسون ماندلا ، در همین ارتباط سخن ارزشمند دارد : 

«آموزش کلید پیشرفت در هر جامعه‌ای است و معلمان ستون فقرات این نظام هستند.» 

معلم مانند چراغی است که تاریکی ناآگاهی را می‌زداید و مسیر حکمت را روشن می‌کند.

معلمی شغل نیست ، رسالت است، هنر است، عشق ، ایثار و فداکاری است.

بقول شیخ فریدالدین عطار : 

«معلم، پدر معنوی جامعه است.» 

تجربه تاریخی نشان می‌دهد هیچ جامعه‌ای بدون معارف پویا و معلمان شایسته نمی‌تواند پیشرفت کند.

افغانستان امروز بیش از هر زمان نیازمند بازاندیشی در مفهوم معارف است.

نسل جوان باید معلمان را به عنوان معماران اصلی آینده بشناسد.

بدون معارف سالم، نه شهروند مسئول پرورش می‌یابد، نه حاکمیت قانون استقرار می‌یابد، نه جامعهمدنی معنا پیدا می‌کند.

با وجود جایگاه رفیع  معنوی معلم، وضعیت  زندگی آنان تأسف‌بار است:

کاهش منزلت اجتماعی معلم

محدودیت‌ها و فشار بر معلمان زن که روز تا روز بیشتر میگردد . 

 

این  احوال ناهنجار نه تنها معلمان را دشوار ساخته ، بلکه آینده آموزش و معرفت افغانستان را به خطرانداخته است . 

ضرورت بازاندیشی

 

افغانستان نیازمند تحول در نگاه به معلم و آموزش است.

حرمت معلم باید  اساس محور سیاست‌های  فرهنگی و معارف پرور ملی باشد . 

 

به گفته حکما : 

«انسان دو معلم دارد: آموزگار و روزگار

اگر  از  معلم نیاموزیم  ، دومی  و روزگار به تلخی  و با شکست خواهیم  آموخت.»

 

معارف و مکتب  مدرن در افغانستان

 

اولین مکتب مدرن افغانستان، مکتب حبیبیانا و لیسه عالی حبیبیه، در زمان امیر حبیب‌الله خان تأسیسشد.

از آن زمان تاکنون، معارف و جایگاه معلم مراحل مختلفی از رونق تا افول را پشت سر گذاشته‌اند.

در واقع تاریخ این بیشتر از صد سال افغانستان : 

تاریخ مکتب سازان و‌معارف پروران 

و مکتب سوزان و دشمنان معارف 

است . 

از شروع جنگ و خشونت  در کشور و 

از سال (۱۳۵۴ خورشیدی ) و با شروع جنگ اعلام ناشده پاکستان بر ضد افغانستان و جنگ و به اصطلاحجهاد ، معلم در جمع نخستین قربانیان ‌بوده‌اند. درین نیم قرن هزاران معلم شهید شده و هزاران مکتبنابود  شده است.

با این حال، ایستادگی معلمان همواره بمثابه ، نقطه امید و مقاومت فرهنگی کشور باقی مانده است.

معلم ستون اصلی هویت و آینده کشور ما است 

معلم نه تنها دانش و مهارت  را منتقل می‌کند، بلکه ستون  شکل گیری هویت فرهنگی ، ثبات اجتماعی وتوسعه پایدار  افغانستان است.

جامعه افغانستان زمانی از شر جهالت نجات خواهد یافت که معلم را در جایگاه رفیع و حقیقی آن  قراردهد و معارف را به عنوان سرمایه اصلی جامعه حفظ و تقویت کند

حمایت از معلم و مکتب،  رسالت بزرگ ملی و نیاز برای بقای افغانستان می باشد .

با تمام مسایل و مصایب ناگوار و شرایط دشوار ، این ، معلمان شجاع ما  اند که : 

پاسدار معرفت ‌معارف اند 

و با آموزش آنلاین و روش‌های خلاقانه، دانش و امید را با فداکاری به نسل جوان  و برای دختران وطن  منتقل می‌کنند و  علم و معرفت را روشن نگه می‌دارند .

 منحیث حسن ختام : 

سعادت و موفقیت مستدام برای  معلمان، این پدران و مادران معنوی ما آرزو میبریم و روان معلمانفقید خود را شاد میخواهیم .

 با حرمت