اول‌تر از همه باید بدانیم که مفهوم و هدف معلم چیست؟ معلم خوب کیست؟

معلم، معمار قلب‌هاست و بذر نور در دل‌ها می افشاند قدر دانی و تجلیل از روز معلم، قدردانی از باغبانی است که هر صبح، سبدی از صمیمت با خود در صنف میبرد و با انگشتان مهربان خویش، بر شاخه های قلب ها ی فردا ها را پیوند میزند. معلم را توقع نام و نان نیست. این گمنام، هر روز از تنور داغ جانش هزاران نان بر سفره گرسنه دل‌ها می‌بخشد و از اعماق قلبش هزاران مشک به خیمه‌های عطش می‌رساند تجلیل از معلم سپاس از انسانی است که هدف و غایت آفرینش را تأمین، و سلامت امانت‌هایی را که به دستش سپرده‌اند تضمین می‌کند.

آموختن، تنها مورد تأکید نیست بلکه بسیاری از فرزانگان همچون سقراط، افلاطون، نیوتن ووووووو نیز بر اهمیت آن صحه گذاشته‌اند انسان آگاه با انسان ناآگاه مساوی نیستند کسی که بدون آگهی گام در راهی می‌گذارد و عملی را انجام می‌دهد به بیراهه رفته و هر چی درین بیراهه پیش آید از مقصد خویش بیشتر فاصله می‌گیرد شاید به همین دلیل است که بزرگان می‌فرماید «هیچ گنجی سودمند تر از علم نیست، در فراگیری آن بکوشید که فراگرفتنش نیکوست.»

اساسی ترین نشانه معلم خوب، برخورداری او از سوز و گداز «انسان‌سازی» است معلمین عاشق تربیت و جامعه سالم هستند قوی‌ترین انگیزه در یک معلم شوق انسان‌سازی اوست.

معلم بودن تنها در انحصار معلومات نیست، بلکه افزون بر معلومات و تخصص هر معلم هنر معلمی را بداند: «یعنی یک معلم باید هنرمند باشد» با شاگردانش با کدام زبان تکلم نماید شیوه‌های برخورد را بلد باشد چگونه ارتباطات سالم درسی را با شگردان داشته باشد بهره‌گیری از فنون علم روانشناسی با قدرت و مهارت امواج پر تلاطم صنف را آرام بسازد تسلط و توانایی اداره بر شاگردان را داشته باشد. چنانچه که در خصوصیات تک‌تک شاگردان رفتار خاصی انتخاب نماید رعایت به این اصول معلمی را «هنر معلمی» می‌گویند.

لازم میدانم بگویم که یک معلم خوش‌خلق فروتن مهربان شاگردان را گرویدۀ اخلاق نیکوی خود نموده و از حرکات و کردار آموزگار می‌آموزند. دانشمندان واقعی ویژه‌گی‌های خاص دارند «دانش قوی، بینش خوب، حلیم و بردبار، سکوت و آرامش و وقار»

کسانی که ذخیره علم و دانش بیشتر را دارد عقل و خردشان قدرت کنترول نفس آن‌ها نسبت به دیگران بیشتر است.

روابط عاطفی معلم خوب صمیمت و نزدیکی با شاگردان را بیشتر می‌سازد که سبب جدایی شاگرد از معلم نمی‌گردد معلم متواضع با فروتنی خود بسیاری دشواری های فکری و روحی شاگردان را حل می‌نماید؛ یعنی یک معلم خوب برای شاگردانش حلال مشکلات باشد نه مشکل‌ساز.

ابزار اصلی کار معلم، گفتار و سخن اوست نیکو صحبت کردن و گفتار گیرا و پر جاذبه معلم تأثیر بیشتر از یک اتم را بالای شاگرد دارد. چنانچه تحولات بزرگ جهان توسط کسانی صورت گرفته که دارای بیان قوی بوده‌اند. اهمیت شیوه سخن گفتن برای معلم، کمتر از توان علمی او نیست داشتن شیوه نگارشی خوب نیز برای معلم لازم و از نظر درجه اهمیت درجه سخن گفتن را دارد زیرا تهیه جزوه‌ها، طرح سؤال‌ها برای امتحان و به روش نوشتاری خوب نیاز دارد.

 رکن اساسی تعلیم و تربیه، فکر کردن است که از اهمیت فراوانی برخوردار است چنانچه گفته‌اند «هیچ دانشی هم چون اندیشیدن نیست» ازین رو معلم می‌تواند روحیه مطالعه و تفکر را در شاگردان ایجاد نماید.

معلم خوب در حد آگهی بلند بردن سطح دانش خود لازم می‌افتد تا همراه با زمان و پیشرفت علوم بر دانش خود بیافزاید استفاده از تجارب دیگران در زمینه تدریس برای معلم مفید است و بر معلومات او می‌افزاید نیوتن کاشف جاذبه زمین می‌گوید: «علت ترقی من در کارها این بود که روی شانه‌های غول علم استادم و جهان را بهتر نگریستم». همچنان لازم است یک معلم موفق، از فراگیری مهارت های آموزشی نوین غفلت نورزد؛ یعنی معلم خوب همیشه مطالعات آفاقی جهت ارایه پاسخ به شاگردان داشته باشد. یک معلم خوب دارای پلان درسی منظم و آمادگی کامل است یعنی بدون آماده‌گی داخل صنف شدن به ضرر و نقص و شرمساری معلم است. موفقیت های مزید برای همه معلمان سرزمینم.

 

جوزای ۱۹۹۴